Açıq havada maska ilə gəzməyin fəsadları - Operativ Qərargahın qərarı sağlamlığımıza təhlükə yaradırmı?..

Ekspert: “Bu nə deməkdir, açıq havada maska ilə gəzməlisən, özü də burnunu da örtmək şərtilə. Bu birbaşa insan sağlamlığının tam məhv edilməsi deməkdir”.

“İnsan oksigenlə nəfəs alaraq yaşayır, oksigen qəbul etmək insanın təməl təbii hüququdur, heç bir qanun və qayda bunu məhdudlaşdıra bilməz”.

Bu sözləri sosioloq Elçin Bayramlı açıq havada maska ilə gəzməyin insana ziyanlarını PİA.az-a şərh edərkən qeyd edib.

Xəbər verdiyimiz kimi Operativ Qərargahın qərarına əsasən ölkədə maskalardan istifadə qaydalarına nəzarət rejimi daha da sərtləşdirildi.

Belə ki, qərara əsasən, 2020-ci il 21 noyabr tarixindən etibarən xüsusi karantin rejiminin qüvvədə olduğu müddətdə ölkə üzrə bütün qapalı və açıq məkanlarda müvafiq qaydada tibbi maskalardan istifadə məcburi hesab olundu.

Dünən isə Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) Mətbuat Xidmətinin rəisi, polis polkovniki Ehsan Zahidovun açıq havada siqaret çəkənlər 100 manat cərimələnəcək açıqlaması yayıldı. Amma sonra xəbər təkzib edildi.

Ekspertlər və həkimlər hesab edirlər ki, Operativ Qərargahın bu qərarı insanların sağlamlığı üçün birbaşa təhkükə yaradır. Çünki normal oksigen qəbul eləmədiyimiz halda bədənimizdə maddələr mübadiləsi pozulur əsas funksiyalar normal fəaliyyət göstərə bilmir. Digər tərəfdən ekspertlər tərəfindən Operativ Qərargahın bu qərarının təməl konstitutsion haqlara zidd olduğunu da vurğulayırlar.

Mövzunu PİA.az-ın əməkdaşı sosialoq Elçin Bayramlı ilə müzakirə edib.

Elçin Bayramlı: “Son elmi araşdırmalara görə, virusa qarşı qoyulmuş qaydalar, xüsusən də maskada gəzmək və sərt karantin dövründə evdən bayıra çıxmamaqla bağlı Günəş şüası, yəni D vitamini qəbul edilməməsi insan orqanizminə virusdan 100 dəfə çox zərbə vurur”.

Qapalı məkanlarda nəzarət gücləndirilməli, açıq havada isə insanlara problem yaradılmamalı olduğunu düşünən sosioloq Elçin Bayramlı PİA.az-a açıqlamasında qeyd edib ki, insanları televiziya ilə qorxudub müxtəlif xəstəliklərə düçar etmək əvəzinə, onlara immunitetlərini necə möhkəmləndirmək üçün tövsiyyələr verilməlidir:

“Əlbəttə, virusun yayılmaması üçün qaydalara riayət edilməlidir. Lakin qaydaların da bir məntiqi, hüquqi əsası, bir həddi olmalıdır. Bu nə deməkdir, açıq havada maska ilə gəzməlisən, özü də burnunu da örtmək şərtilə. Bu birbaşa insan sağlamlığının tam məhv edilməsi deməkdir. İnsan oksigenlə nəfəs alaraq yaşayır, oksigen qəbul etmək insanın təməl təbii hüququdur, heç bir qanun və qayda bunu məhdudlaşdıra bilməz.

Amerikada aparılan təcrübə göstərdi ki, maska ilə burunu da örtəndə, insan oksigen əvəzinə ağzından çıxan karbon qazını qəbul edir və nəticədə başda ağciyərlər və beyin olmaqla bütün orqanlar və hüceyrələr oksigensiz qalaraq məhv olur. Yalnız qısa müddətə qapalı yerlərdə olarkən bunu etmək olar. Üstəlik, virus asqırarkən, öskürərkən ətrafa yayıla və kiməsə keçə bilər. Burundan nəfəs almaqla kiməsə keçirə bilməzsən. Demək ağızı bağlamaq kifayətdir.

Siqaretə gəldikdə, o, məhz açıq havada çəkilməlidir, qapalı məkanda yox. Bu hüquq da məhdudaşdırıla bilməz. Düzdür, sonra açıqlama verildi ki, insanların sıx toplaşdığı açıq yerlərdə olmaz, açıq yaxında insanların toplaşmadığı yerlərdə havada qadağa yoxdur.

Son elmi araşdırmalara görə, virusa qarşı qoyulmuş qaydalar, xüsusən də maskada gəzmək və sərt karantin dövründə evdən bayıra çıxmamaqla bağlı Günəş şüası, yəni D vitamini qəbul edilməməsi insan orqanizminə virusdan 100 dəfə çox zərbə vurur və müxtəlif təhlükəli xəstəliklərin yaranmasına səbəb olur. Amerika və Avropa ölkələrində apaırılmış klinik müşahidələr göstərib ki, təbliğ olunan yüksək qorxu və tətbiq olunan qadağalar nəticəsində yaranmış ağır xəstəliklər çoxalıb və əvvəldən bu xəstəlikləri olanlar arasında ölənlərin sayı artıb.

Elçin Bayramlı: “Covid virusu ölüm səviyyəsinə görə, dünyada xəstəliklər və viruslar arasında heç ilk 100-lüyə də düşmür”.

Bir məqamı da qeyd edim ki, yoluxma sayının artması testlərin yararsızlığı ilə bağlıdır. Aparılan araşdırmalara görə, dünyada tətbiq olunan testlər 70-90 faiz həcmində səhv nəticə verir. Ölənlərin çoxu da, 70 yaşdan yuxarı və ağır xroniki xəstəlikləri olanlardır ki, onlar ən adi səbəblərdən də dünyasını dəyişirlər. 20-50 yaş arasında bu virusdan sağalma göstəricisi 99,98 faizdir. Bu göstərici ilə Covid virusu ölüm səviyyəsinə görə, dünyada xəstəliklər və viruslar arasında heç ilk 100-lüyə də düşmür.

Qısası, qorunma tədbirləri, insan sağlamlığını məhv etməmək, əksinə sağlamlığa fayda verən formada olmalıdır. Hətta, bəzi ölkələrdə, o cümlədən Türkiyənin, Yunanıstan bəzi bölgələrində sağlam və virusa yoluxan insanlara sadəcə, günəş şüası, dəniz vannası qəbul etdirməklə virusa yoluxma minimuma, virusdan ölüm sayı isə sıfıra endirilib. Şimal ölkələrində isə insanlar həb şəklində D vitamini qəbul edir.

Ona görə də, hesab edirəm ki, qapalı məkanlarda nəzarət gücləndirilməli, açıq havada isə insanlara problem yaradılmamalıdır. İnsanları televiziya ilə qorxudub müxtəlif xəstəliklərə düçar etmək əvəzinə, immunitetlərini necə möhkəmləndirmək üçün tövsiyyələr verilməlidir”.

Nərminə UMUDLU
pia.az