Avropada müharibəyə az qaldı…

Oğul Tuna, Rusiya və MDB Coğrafyası üzrə ekspert
The İndependent, Böyük Britaniya

Ukraynadakı müharibənin birinci ildönümünə bir ay qalmış nüvə apokalipsisinin izləri daha da güclənməkdə davam edir.

Ola bilsin ki, ötən gün Qərbdə yaşayan alimlər, siyasətçilər və ekspertlərdən ibarət “Atom Alimləri Bülleteni”nin simvolik qiyamət saatını 10 saniyə irəli çəkdiyini oxumusunuz.

Beləliklə, indi gecə yarısına və ya apokalipsisə 90 saniyə var. Tarixdə heç vaxt nüvə qiyamətinə bu qədər yaxın olmamışıq.

Əgər bədbinsinizsə, Qərb boşboğazlığının fonunu oxumaq istəyirsinizsə, bədbinliyinizi daha da artıqmaq üçün ustad Alan Murun “Gözətçilər” komiks roman serilalını oxumağınızı təklif edirəm. Bu cizgi romanı, elmi fantastika və ya fantaziya həvəskarları üçün deyil, “Soyuq Müharibə”nin şəxsi ambisiya ilə birləşərək kainatda gözlənilməz bir yerdən necə dağıntı yaratdığını görmək üçün əla əsərdir.

Bu kult komiksindəki hadisələrin əksinə olaraq kainatımızda ehtimal olunan dağıdıcılığın arxasında kimin, hansı dövlətlərin və ocaqların dayandığını əslində çox yaxşı bilirik.

Əsas və alternativ media kanallarının bütün illüziyalarına baxmayaraq, həqiqət aydındır. Ukrayna və Tayvan bəhanəsi ilə sürətlə irəli çəkilən nüvə saatının heç vaxt “gecə yarısını” vurmayacağına ümid edərək başladığımız mövzuya qayıdaq.

Bəli, Avropa müharibəsi yaxınlaşır. “Ukrayna, Rusiya Avropada deyilmi?” deyə, soruşa bilərsiniz. Son bir ilin təcrübəsi göstərdi ki, belə deyil.

Avropanın qapı gözətçiliyinə sürüklənən Ukraynadakı və digər soyqırımı fəryadlarının baiskarı olan və həddən artıq şərqşünas makiyajı ilə boyanmış Rusiyanın Avropadan kənarda olduğu dəfələrlə xatırladılıb.

Bəs bu müharibə söhbəti haradan qaynaqlandı? Məndən soruşsanız, sizə deyim: Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrovdan, Ukrayna ordusu ilə vuruşan çeçenlərdən və Quranı yandırmağa cəsarət edən isveçlilərdən.

İzah edək...

Lavrov yanvarın 23-də bir sıra mühüm açıqlamalar verib. Onlardan biri odur ki, artıq Rusiya ilə Qərb arasında “hibrid” müharibə yoxdur. Əksinə, nazir “demək olar ki, real” müharibənin baş verdiyini bəyan etdi.

Lavrovun sözləri Kiyevdə ciddi kadr dəyişikliklərinin baş verdiyi, ABŞ və Böyük Britaniyanın Almaniyanı Ukraynaya tanklar göndərməyə məcbur etdiyi, Paris və Berlinin isə “Avropa müdafiəsi” ideyasını dəstəklədiyi bir prosesdə mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Lavrov, onun uzun karyerası və ehtiyatlı davranışı haqqında düşünəndə mənə qəribə gəldi ki, o, cəmi on ay əvvəl lazım gələrsə, nüvə silahından istifadə etməkdən çəkinməyəcəklərini iddia edirdi. İndi bu kimi ifadələri sadəcə, qorxulu hesab edirəm.

İkinci element isə İsa Məsih ikonası olan örtük taxan çeçen döyüşçünün cəbhədə çəkilmiş videosudur. Xristian simvolu daşımasına baxmayaraq, bu döyüşçü təkbir deyir, “Dünya ruslaşacaq” və ya “Rus dünyası yaranacaq” şüarları səsləndirir və atəş açmağa davam edir. 2014-cü ildən bəri davam edən münaqişənin daha bir qrotesk səhnəsi…

Digər tərəfdən, Qara dənizin şimal hissəsinin sürükləndiyi cəhənnəmin ideoloji, intellektual, insani və emosional fonunu göstərir və hamımıza “Qorxun!” deyir.

Nəhayət, İsveçdəki qəribə hərəkət. Türkiyədə bəzi müxalifət qrupları tərəfindən bu aksiya İsveçin Ərdoğana seçki hədiyyəsi kimi şərh edilib.

Biz illərdir dünyanı Ərdoğanın eynəyi ilə oxumaq kimi səhvlərə yol veririk.

Təəssüf ki, bu qəribə xarici siyasət ekspertləri hələ də xarici hadisələri daxili siyasətlə bağlı oxumaqla Türkiyə müxalifətinə nə qədər ziyan vurduqlarının fərqinə varmayıblar.

Bununla belə, başqa bir yerli və xarici ekspertlər qrupunun iddia etdiyi kimi, bu hərəkətə icazə verilməsinin arxasında nə dayandığı aydındır:

İsveç NATO-ya daxil olmaq istəmir. Bunun üçün Türkiyəni təhrik etməyə və onun veto qoymasından ötrü əlindən gələni etməyə hazırdır.

Yeri gəlmişkən, bu ölkə yanvarın 24-dən etibarən istədiyinə ən azından qısa müddət də olsa nail olmuş kimi görünür. Amma bu məqamda bu ölkələrə istəmədiklərini vermənin, yəni NATO-ya qəbul etmənin Türkiyənin xeyrinə olub-olmadığına qərar verə bilmədim.

Bununla belə, Brüssel və Vaşinqtonun Türkiyənin başından asdığı yunan qılıncının Avropadakı bu incə balansa dərindən bağlı olduğu görünür.

Nəhayət, Macarıstanın Ukraynaya macar əhalisinin hüquqlarını müdafiəsi ilə bağlı xəbərdarlığını, Polşa ictimaiyyətində və mediasında Qərbi Ukraynanın ilhaqı ilə bağlı artan müzakirələri də diqqətdən qaçırmaq olmaz.

Bəli, Avropa müharibəsi yaxınlaşır. Ümid edirik ki, seçki gündəminə doğru sürətlə irəliləyən ölkəmiz bütün bu proseslərdən zərər görmədən çıxacaq…

Tərcümə PİA.az-a aiddir

pia.az