“Türkiyənin Suriyada mövcudluğu İranın siyasətinə əngəl olur” – Natiq Miri

Politoloq: “Bu gün həm Rusiya, həm də İran dövləti heç bir vəchlə Türkiyə ordusunun Suriyada güclənməsini istəmir”

“Öz əhalisinə qarşı kimyəvi silahlardan istifadə edən cinayətkar Əsəd rejiminin Türkiyəni işğalçı adlandırması absurddur”.

Bu sözləri politoloq Natiq Miri Bəşər Əsəd hakimiyyətinin Türkiyənin Suriya ərazisini tərk etməsi ilə bağlı bəyanatını şərh edərkən PİA.AZ-a açıqlamasında qeyd edib.

Qeyd edək ki, Suriyadakı Bəşər Əsəd hakimiyyəti Türkiyəni Suriya torpaqlarını işğal etməkdə, sərhədlərini Suriya torpaqları içinə çəkməkdə ittiham edib. Suriya həmçinin Türkiyədən Suriya torpaqlarını qısa müddət ərzində tərk etməyi tələb edir. Suriyanın bu bəyanatı səsləndirməsində Rusiya və İranın rolu ola bilərmi və Bəşər Əsəd rejimi ilə Türkiyə arasında müharibənin baş verməsi Rusiya və İranın maraqları daxilində ola bilərmi?

Mövzu ilə bağlı PİA.AZ-ın əməkdaşı politoloq Natiq Mirinin fikirlərini öyrənib.

Natiq Miri: “Suriyada olan digər hərbi güclər Türkiyə istisna olmaqla, İŞİD terroruna qarşı mübarizə aparmırlar”.

Digər güc mərkəzlərindən fərqli olaraq Türkiyənin Suriyada işğalçılıqla məşğul olmadığını vurğulayan politoloq Natiq Miriyə görə, Türkiyənin Suriya ərazisindəki aktivliyi Rusiya və İranın geosiyasi maraqlarına əngəl yaradır:

“Əslində Suriya hakimiyyətinin bu cür açıqlaması absurddur. Çünki bu gün Suriyada ordusu olmayan bir ölkə yoxdur. Həm qlobal, həm də regional güclərin bütün hərbi qüvvələri bu gün Suriyadadır. Ayrıca həmin güclərin dəstəklədikləri bilavasitə terror şəbəkələri də bu gün Suriyada yol almaqda davam edirlər. Çox maraqlıdır ki, Suriyada olan digər hərbi güclər Türkiyə istisna olmaqla, İŞİD terroruna qarşı mübarizə aparmırlar. Bu gün Suriyada çox böyük bir regional geosiyasi oyun oynanılır. Ancaq Türkiyə yeganə güc mərkəzidir ki, bu gün real olaraq 2000 kv/km-dən artıq bir ərazini İŞİD terrorçularından tamamilə təmizləyib və bu gün öz doğma yurdlarından məcburi köçkün düşmüş suriyalıları təmizlənmiş həmin ərazilərə qaytarır, həmin ərazilərdə yaşamaq mümkün olsun deyə bütün infrasturkturları bərpa etməklə məşğuldur. Bu dünyanın gözü qarşısında Türkiyənin etdikləridir. Yəni, Türkiyə bir işğalçı dövlət olaraq Suriyada mövcud deyil. Əksinə Suriyanın ərazi bütövlüyünün qorunması və suriyalıların Suriyada yerləşməsi üçün onun ərazisindədir. Əsəd rejimi Rusiya dövlətinin Suriyada nə işi olduğu sualına cavab verməlidir. Bir xristian güc mərkəzinin Suriya ölkəsində nə işi var?! Və yaxud, islam ümməti arasında olan hansısa konflikti bir xristian dövləti niyə çözməlidir? Nədənsə bu suallara cavab verilmir.

Ayrıca İranın dəstəklədiyi Hizbullah kimi terror təşkilatları və PKK terrorunun Suriya qolu bu gün Suriyada istədiyini edirsə, necə olur ki, həmin terrorçulara Əsəd rejimi qarşı çıxmır? Lakin sülh və Suriyanın ərazi bütövlüyündən yana olan Türkiyəni bir işğalçı dövlət adlandırır. Yəni, bunlar absurd məsələlərdir. Onu da nəzərə almaq lazımdır ki, Əsəd rejiminin dediklərinə rəğmən Türkiyə dövlətinin ordusu Suriyada qalmaqda davam edəcək.

Natiq Miri: “Türkiyə bir işğalçı dövlət olaraq Suriyada mövcud deyil. Əksinə Suriyanın ərazi bütövlüyünün qorunması və suriyalıların Suriyada yerləşməsi üçün onun ərazisindədir”.

Srağagün Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan yeni açıqlamalar verdi və bildirdi ki, “Fərat Qalxanı” hərbi əməliyyatları birinci faza olaraq dayandırılıb. Bundan sonra ikinci və üçüncü faza hərbi əməliyyatlar başlaya bilər ki, bu prosesdə Suriyanın şimalında yerləşən PKK terrorçuları və digər terror ünsürləri hədəf alınacaq. Bu fakt onu göstərir ki, Türkiyə Suriyada qalmaqda davam edəcək. Türkiyə nəinki Suriyada, hətta İraqda da çox ciddi hərbi proseslərdə iştirak edəcək və Türkiyə artıq getdikcə müstəqil geosiyasi qərarlar verməyə üstünlük verir. Türkiyə bu cür aktiv siyasət yürütdükcə və gücləndikcə regionda həlledici ölkələrdən birinə çevriləcək. Bu isə gələcəkdə Türkiyəni qlobal güc dövlətləri sırasına çıxaracaq. Ona görə də qeyri-legitim, öz əhalisinə qarşı kimyəvi silahlardan istifadə edən kriminal Əsəd rejiminin Türkiyəni işğalçı adlandırması absurddur.

Əsəd rejiminin bu bəyanatı onun “müttəffiqləri” ilə razılaşdırılıb. Çünki bu gün həm Rusiya, həm də İran dövləti heç bir vəchlə Türkiyə ordusunun Suriyada güclənməsini istəmir. Fikir verirsinizsə, PKK terrorçularının Suriya qolu olan YPG-nin Nubbul şəhərindən çıxarılması üçün hərbi əməliyyatlara başlamasın deyə, Rusiya və ABŞ orduları öz aralarında sövdələşmə aparmaqla Türkiyə ordusuna qarşı əngəl yaratdılar. Ayrıca İran Suriyadakı geosiyasi maraqları konstektində öz maraqlarını Türkiyə ilə Suriya ərazisində bölüşmək istəmir. Çünki İran Suriyada, Yaxın Şərqdə “şiə qövsü” yaratmaq istəyir. Ancaq Türkiyənin bu ərazilərdə mövcudluğu İranın siyasətinə əngəl olur. İran Türkiyənin İraqda və Suriyada varlığını heç cür qəbul edə bilmir. Əslində Kərkükdə türk bayrağının qaldırılması məsələsinin kökündə də məhz İranın təxribatları durur. Ona görə də Əsəd rejiminin bu cür açıqlamalar verməsi İran və Rusiyanın maraqlarına xidmət edir”.

Gülşən ŞƏRİF

pia.az