“Tərəfdaşlıq” sazişi ilə bağlı Azərbaycanla Avropa İttifaqı arasında hansı maneələr var?

Ekspert: “Azərbaycan əgər bu sazişi imzalamaq istəyirsə, Ümumdünya Ticarət Təşkilatının üzvlüklə bağlı öhdəliyinə əməl etməlidir”.

“Danışıqlarda ən əsas mövzulardan biri ayrıca gömrük məsələsi deyil, məhz gömrük məsələsinin də daxil olduğu Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzvlük məsələsidir”.

Bu sözləri iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli “Tərəfdaşlıq” sazişi ilə bağlı Azərbaycanla Avropa İttifaqı arasında manelərdən danışarkən PİA.az-a açıqlamasında bildirib.

Qeyd edək ki, gələn ay Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan arasında “Tərəfdaşlıq” sazişinin imzalanması gözlənilir. Əldə etdiyimiz məlumatlara görə sazişin imzalanmasında əsas maneələrdən biri tərəflər arasında gömrük monopoliyası dayanır. Avropa İttifaqı Azərbaycan gömrüyündə şəffaflığın tam təmin olunmasını əsas şərt kimi irəli sürdüyü halda, Azərbaycan tərəfi bu şərtin müəyyən qədər yumşaldılmasına çalışır. Ümumilikdə isə Azərbaycanın Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzv olmamasıda danışıqlarda əsas maneə olaraq görünür.

PİA.az-ın əməkdaşı bu mövzunu REAL Partiyasının icraçı katibi, iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli ilə müzakirə edib.

Natiq Cəfərli: “Təbii ki, korrupsiyanın olduğu bir şəraitdə, iqtisadi sahələrdə, o cümlədən gömrük və vergi sistemində də problemlər olduğu bir zamanda Avropa Birliyi ilə əməkdaşlıq sazişinin imzalanması ciddi problemə çevrilə bilər”.

Sazişin imzalamasında əsas maneənin Azərbaycanın Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzv olmaqdan qaçmasını vurğulayan ekspert PİA.az-a açıqlamasında bildirib ki, Azərbaycan Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzvlükdən çəkinir və burada əsas məsələ gömrük və vergi sistemi ilə bağlıdır:

“Bildiyim qədərilə, bu tələb bir qədər kompleks şəkildədir. Uzun illərdir ki, Azərbaycan Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzv olmaqdan qaçır. 1997-ci ildən bəri danışıqlar aparılır. Bu danışıqlar başlayarkən digər ölkələrin hər biri üzv oldu. Hətta qonşularımızdan da bütün ölkələr, o cümlədən Rusiya və Qazaxıstan da üzv olublar.

Azərbaycan isə Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzvlükdən çəkinir və burada əsas məsələ gömrük və vergi sistemi ilə bağlıdır. Bildiyim qədərilə, Avropa Birliyi məsələni kompleks şəkildə qoyub ki, Azərbaycan əgər bu sazişi imzalamaq istəyirsə, Ümumdünya Ticarət Təşkilatının üzvlüklə bağlı öhdəliyinə əməl etməlidir və bu danışıqları yekunlaşdırmalıdır.

Əgər bu baş tutarsa, kompleks şəkildə həm gömrük məsələsi, həm vergi, həm digər iqtisadi məsələlər, o cümlədən investisiya mühiti ilə bağlı məsələlər öz həllini tapa bilər.

Natiq Cəfərli: “Azərbaycan hökumətinin seçim etmək hüququ var və Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzvlüklə bağlı danışıqları tezliklə yekunlaşdırmalıdır”.

Danışıqlarda ən əsas mövzulardan biri ayrıca gömrük məsələsi deyil, məhz gömrük məsələsinin də daxil olduğu Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzvlük məsələsidir.

Təbii ki, korrupsiyanın olduğu bir şəraitdə, iqtisadi sahələrdə, o cümlədən gömrük və vergi sistemində də problemlər olduğu bir zamanda Avropa Birliyi ilə əməkdaşlıq sazişinin imzalanması ciddi problemə çevrilə bilər və maneələr yarana bilər. Ona görə də, Azərbaycan hökumətinin seçim etmək hüququ var və Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzvlüklə bağlı danışıqları tezliklə yekunlaşdırmalıdır”!.

Fatimə ƏLİYEVA
pia.az