Cümə, 29 Mart 2024
USD : 1.7
EUR : 1.8724
Hava
+25 ° Baku
+18 ° Quba
+17 ° Qusar
+22 ° Gəncə
+27 ° Lənkəran
+32 ° Naxçıvan
+30 ° Salyan
+19 ° Şəki

Türkiyənin NATO ilə gələcək əlaqələri necə görünür?


Tofiq Abbasov: “Ərdoğan dövrünün Türkiyəsi iddialı mövqe ortaya qoymaqla bütün qaranlıq məqamları çılpaqlığı ilə açıqlayıb”


Vüqar Zifəroğlu: “Yaxın Şərq siyasətində Türkiyə ilə Qərb arasında müəyyən fikir ayrılıqlarının olmasına baxmayaraq həm Türkiyənin , həm də NATO-nun müəyyən qədər bir--birinə ehtiyacı var”.

 Son zamanlar bəzi ABŞ analitikləri belə bir iddia irəli sürüb ki, qeyri-sabit davranışı Ərdoğanı NATO daxilində etibarsız tərəfdaşa çevirib. Hazırkı durumda isə Türkiyə faktiki olaraq Beynəlxalq koalisiya tərəfindən Suriyada aparılan əməliyyatlarda çıxdaş edilmiş durumdadır. Türkiyənin NATO ilə gələcək əlaqələrini necə görürünür və hər hansı bir halda Türkiyənin NATO-dan çıxarılması ehtimalını düşünmək mümkündürmü?

Bu mövzu ilə bağlı PİA.AZ-ın əməkdaşı politoloq Tofiq Abbasova və “Oğuz” Müstəqil Araşdırmaçılar Qrupunun rəhbəri, analitik Vüqar Zifəroğluna müraciət edib.

BMTeOuCMFrxxdWXJd+Eh0pWqn0HFsa9f7LY0W5wEVHl5/EuZZpamz1Gudu/srtDTLyMLPU4j94WVxnwmWXvbfae7dLfVOrZwV9tSQuXsek3yW1GFuyYW/RqC7mtOU0zmW1jetLs0f8A1DOfW6VivqpU7SWlrm5tqUfGqwEdCVcLrKVjyzeNj1AlM5YWjNLEWmrYqxHeNN6k4/4lJ3pM/maMN8E7VvgL1JdvFs0aETGoXOjVKkp5bEQAalCkIzUJrYxBQPSpgQBv4neVIVGCeCN17UEqyCAQhE9hGWKgdewy5ypPJZYlacVISql52wKWm8nUqRNCYNUD7wPH4KcHCUNUJCe7vT8Ur4REcg4QZ2SEzmbj1XNGhXbtB/OP6wib95/H+qf+4tW3Q6GJyB5FSBw2HxXNtdaBlfG4Sfqk6vacJFT9J/oV8Do3STOKAztKxBbrRrv/AKT/AONM3SVVs5/p+rUGzJ2/FG0n3h1WBV0vU1kdAPmETdPv/B0b/Wg6EOOvHZiiLp2hc9T024ey0+fzFE7TRw9Acrw+SDcMxmehxSbhEuJ+HNY38bkR3Y/1f0IqOmgBiw9T9ERtucIP0XAdstHmm41Wg92844eq/fuOfVb9r7VUKIJqGBqaHAu5CZK5PtD9oTKrXUqNAFrhBdVM9GtPzUzxmWOqyxtxy3HKVbMKtQB3qyCQrFSz0qWPdN/SPogsNpbGOa2KTWnErju5dO7Cz3GJ96kyyhHJaVjZUdm2NyvkUwflCm+9sAgKZVtlv5qhbrHebEcCqTGuYIK07XbWwsWrWLita3UWalbUF0HZmwd7UY0iQHNqO4UyHD/UGjmuasrC5wABJJAAGJJOoL1Xs7ovuKcH13QXH4NG4fMrZx47rTy56xcL9qzrlrovbg7usxgfReYM8ytLsl27Doo2lwBybVOR3P2H8WW1c59qtrvW67qp0mN5uLnHwIXKMK7ZdOGyV9H0mAgEOkboI6hEKY2lfPlj0nUo+lTqOYdrXFvWM+a7PQ/2mVWgCsxtUe8PQdz9k+Cvcx7I9RNLHM9JSbTHFc1ontvZqxDbxY46ngNBOoB0x4roWWjHHlwV3TtghSgz5CZ7sQNfnNP32OvoUBqCd0bDMqLBEHby+qIoHVBI2a8+ST6owy/ZBHUpHUOKGlTMyRyHxU1SoNRGpM6oNRHVXykkGCCiviVCawAwxy1hH3gAOtRUjwDgl3Q2JgQdie8NqJplNA39SjDSdY8UJowhlYslplnGv4D6IwCMbx4QFWbUO1G2ptVRYZUUl5QgI2hAUyhNNpzaOgRwqGldL0bM0OrVGsBynEng0YlUWjZWH2Gn+UKOpY6ABc6nTAGJJa0AcSuS039oVNno2dveH33S1o4NzPhzXCaZ0/XtJmrUJGpuTBwaMOeag9D0p2m0dSwaxtU/+20R+owOkrkNM9sw4FtGg2lPt3nOcOGQB5FcpUqqu4qLpLWrue4kkknMkkk80IKCmE7hqRVvQZa612em8Sx9RrXCSJBw1byF1XaLQ77I6WEupHKcS07CfguBbWLLRQLc21KThxD2n5L323UGvaQQC1wxB1grHLGVljlca8hNpftwQfeTrPitbtL2cqUCX02mpS1gYvZy9pu/P4rmmVWkSufKWOvDKWL/AN52YoKTnPIY0EuJgNGJJ2BDouyVLQ+5RbJ1k4NaNrivTezXZynZhI9KofWqEY8Gj2W7uqY4WpnySF2R7OdwBUqwascQwHMDa7aeQ39YXgCTkoGYBY/azSHdWao7Xdd8F0YyRyZZW3dePdoLb39qr1feqOjg30W+ACqNKgYpmqodxUDXQppUFYQeKC1SrkLf0P2rtFCAyoY1NcLwHCcuS5hjkYcrsemaN+0IjB4jeGgjpIK37J2pFbFjmuI1QAehevFg9SU6pBwKu009vOmXkyQ3DcP60Z0s4kG6DG4/1LzbQnbatRhtRrKzBqeBe5PiesrvdCdqLBaYaWtpPPsva0SfwuyPgUGg7SzjBLR0d4wo6ulnGPQGH5/otc2Cj/lM/SEx0ZRP+E3om0YtXTRwmnHNw6+ipHaZkepHAu/pWi7RFD/Kb4of4RR9zxd9U3RROmxEXMeP1anGl2+6eo+iuHQ9H3T+p/1Q/wAGo7D+t31TdFP+OM1k82FN/GqPvAfykLXNAbAhNmafZHQLDsv1e5mjS9H32+KkbpWl77OqtmwsPsN6BAdGUj/ht6BOy/TugBpSn77eqNukG+839QUbtD0f8tvRRu0FQ9wJ25fV3FmtpVjGOe4iGgk4jICcF4lpnSr7VaX1n6sGjU3YBwHxK7jt9To2eiGMEVKm84MGZ55dV5pZjg78x+QVm/yLN5Rvcko3FUMShKdRuKA2FG3agYICk1IG0HZ+8tlIfiB6Yr6AbSloG4LxjsBZr1rDtQvDnC9L7ZacdQpilR/4jhi73G7vxFL6NbqLTGl6dNxpt9OoM2g4N/M7VwzXC29jajnOqUKbnkmLpdTEfiIkk71p6BZBcxw9aXXtu3HaprXYIOWBXLlyXu09bpen4csfLc7LPs5YGU2ik4f4eEzrII9fjntXQsprzO2G4wxN7VGc6iDqK2ezHbB4inawSMhWAx/nAz4hbePPbn6zpZxZTtu9u6a1cR9pleLO4e85rB1k+DSu6bUaWBzSHNIkEGQRxXlv2pWmXUqf5nnn6Lf9y2uFwhbgna6M0SGJQNUcAJJgDWqrXl5k4DUPmd6ltFEEjYNWpINQEwJIgEIQGEkgnCAmFWaT4CqE4gdeAUpcoOv7J9sKlneG1HF9EmHAkks/E2fEL19j5AIMg4g7QcivnQVAvZ+wmkO8sNEk4tBYdfqOIb/phXZp05QEqP7x5gpu+Cd0TSZDCj7wbUu83puCRJJILJidJIJIEnTKjpvSbbNRdWdjAwHvOPqt86pQeS9vLYX2utPsuuAbA3D6nmuYsDpafzO+KtaZtzq1V9V5lziSdXkKjo13ou/MfksWay8qJO9yBhQFqQgI3BMAgIBO/JMU1Y4IOv8As/oEMFVok36kDbg1o5SF6PpXRrXMAcAThJjEnWZXN/Z3Yos9HDP0v1OJ+C7a0YyqOfs2iQ0gDjwUNpNKPWbGIIkeiRmDsW3Y2EvJ1AfsuetdQl7xOF52HM/P48lz8+Msjv6GW53yymWYPrBpxaMfopamiQ4hrRmpdHUorOcDm2I3ycec+C6TR1l9orLin8V67K/uefipQsYs9M92SMsJlpO8fReWdsbYa1rqOIi7DImYu5/6i5euaXqBok+qxpe7kJ+C8MqVC5xec3EuPFxk/FbXngISThDUEqKAogoxeG8eKjtT/RujN2HLWqh6NQuk6pw4KRqZjYAATwgNONqZrVXt9SBdGZwQHQxl23LgE1a0AJVCGgDUFHTc5/qsDR7xEk8Aooqdsd7LOphdt9n+kLQ55os9C8C7URLR9PguWoi4MSfPBdz9mdvpNrGm9g72pIZUkmBE93GQmDiM8tialR1ho20e2DyCU20e6eS6W6lCdkTurmTaLaPZaeSb73bPcaunuprqn7cO5IkmTrYxIJ0ycIEvJvtD7StrVvu7HC5SJBg+s/Inll1XrBXzTpP/AI54uUqxPajhKg0cfW5Hr/ZSn1XcFBo7N3AfNRks1Ck1NUTsQFqSCTtSSAlHWyUgTO1cQg917K2W5RpN2MaOjVpOGBUWhvVb+X5BWdqpFWg8Na5x4fsuUrvl7ztc4+J+vnI9HbvU/n/2lc031vO1c2eVuWnq9DhJLkGg0h4jOR44LsaDYw1ALlLJmOI+K65vqngs+K+Gn9Q/vP8Ajle3dfu7FVcc6pbTH8xxH6A5eQzK9T+1X/laP/yj/pvXlh1La4DEJJJFRTBqrU/TeXahgPmVa1ed6q6P9UKosOCFSOQKBF0BZxfeq7mieeX1V6rks2y+u/l81ReZRvGTkrQIbkgZkhqKCam+StKw2nuqjKjTDmuDm68QZCyKano+sOCK+gdD6QbaKLKzMniY2HJzeRBCuQuU+zP/AJL/AOyp8QurWbXSSSSQf//Z" alt="Image result for tofiq abbasov">
Tofiq Abbasov: “Türkiyə Qərbin yürütdüyü xəttə barışmazlıq elan etməklə özünə ağır problemlər yaratdı”.


Tofiq Abbasov hesab edir ki, artıq Türkiyə və Qərb aralarındakı siyasi anlaşmazlıqları əvvəllər olduğu kimi qapalı və üstüörtülü deyil, hər şeyi qabarıq və açıq şəkildə diskussiya edirlər. Türkiyənin belə bir siyasət yolunu seçməsi onun beynəlxalq arenada üzləşdiyi bütün siyasi problemlərin əsas səbəbidir. Buda ilk dəfə olaraq məhz NATO rəsmiləri tərəfindən alyansdan çıxarıla biləcəyi məsələsi gündəmə gəldi. Əgər belə bir hal baş verərsə, rəsmi Ankara onların qarşısında aciz görünməz:

“Türkiyə indiki durumda Qərblə münasibətlərdə ən çətin dövrünü yaşayır. Mövcud ziddiyyətlərin bəziləri əvvəllər də var idi, lakin tərəflər onları qabarmadan sabit dialoqu inkişaf etdirməyə meylliydilər. Ərdoğan dövrünün Türkiyəsi isə iddialı mövqe ortaya qoymaqla bütün qaranlıq məqamları çılpaqlığı ilə açıqlayıb onlar ətrafında diskussiyanı ümumiləşdirdi.Onlarla bağlı Ankara açıq-aşkar barışmazlıq ifadə edib qarşıdurmadan çəkinmir. Bölgə məsələlərində isə indiki Türkiyə Qərbin yürütdüyü xəttə barışmazlıq elan etməklə özünə ağır problemlər yaratdı. Bunun nəticəsidir ki, ilk dəfə məhz NATO rəsmiləri Türkiyənin alyansdan xaric edilmə məsələsini gündəmə gətirdilər. Əgər bu məsələ gündəliyə hər hansı formada gəlibsə, deməli o, baş verə bilər.

Bu hansə şəraitdə gerçəkləşə bilər? Əgər Türkiyə özünün hərbi potensialı ilə alyansın strateji planlarına təhdid törətsə və geosiyasi məkanda özünün irimiqyaslı əməliyyatlarını Brüssellə razılaşdırmadan həyata keçirsə. Nəhayət, Ankara özü də müəyyən şəraitdə Şimali-Atlantika alyansından çıxmağa qərar verə bilər. Bu da o zaman baş verə bilər ki, əgər ölkənin siyasi rəhbərliyi qlobal anlamda özünün geosiyasi vektorunu dəyişmək fikrinə düşsə.NATO Türkiyəsiz də mövcudluğunu, güc və qüdrətini saxlaya biləcək, çünki artıq alyansın cənub cinahında lazımi tədarüklər görülüb. Rumıniya və Bolqarıstandan başlayaraq Fars körfəzinə qədər raketlərdən müdafiə sistemləri artıq yerləşdirilib.

Bəs Türkiyə NATO ilə vidalaşsa, özünü necə hiss edə bilər? Hesab edirəm ki, ölkənin hərbi-siyasi potensialı kifayət qədərdir və özünü həm müdafiə etsin, həm də lazım olduqda xüsusi əməliyyatlar keçirməklə geosiyasi prioritetlərini qorusun. Ölkənin ətrafında olan dövlətlərdən irəli gələn təhdid və risklər Ankara üçün bir o qədər də təhlükəli deyil ki, Ankara onların qarşısında aciz görünsün. Nəzərə alsaq ki, prezident Ərdoğan artıq ölkəsinin raket industriyasının qurulmasına qərar verib.Deməli Türkiyə yaxın gələcəkdə özünün mahiyyət etibarı ilə daha güclü və təpərli rol oynamasını planlaşdırır. Bu kimi niyyətlər əslində NATO rəsmilərinin, eləcə də fövqəl dövlətlərin ürəyincə deyil. Çünki onların baxışlarında Türkiyə-Ərəb dünyası-İran üçbucaqında balanslı vəziyyətin olması ən münasib şəraitdir. Əgər bu üç mərkəzdən biri elan olunmamış geosiyasi yarışda irəli çıxacaqsa, onda qeydə alınmış liderin zərərsizləşdirilməsi gündəmə gələcək”

BMTBoxjTsObz+Jyn7dftEk/7RPIX3OUDhEfyNGwas4BdCSUfqwyeqldbNK85fZ8ThbzFiLK/xXGJZcNhZIS5xmLS47uYzxNv7yPRULmKTEKwPbDGL2ja6/6nOJPyCGWMhpkHYFLa4UQREWqEbaGNhvZWbG6IWNupRoGipIW0+JuijqHWseTh80RCEFWuu4DmQiDbdk6nNFLEfwOBbzDTw9brUNk8LW8L3WH7IyjvpxxLG29x1W05Lh5esnTj3Dao8BzTLnl8U6q+qgsFOdncxbGHahTQi24VNFXObsUWzHG/iYeoXozKOPLG7W3dAqCSjuo4MXiP4vVWMcjXDQj1T9UncVBic0oumqyNCi5IboGaMjgtrTbWkc4cE+6pmTEIuGqvxTSsOuh5UuZMLkaAKcbppnzsBv5HqFLUBVtM/LIWcHajrySXoyUIhh0QzlLGVhHYTiD4J2PY8tJOQkaGztCutdn8M76M3PiB1vvz1K4zNt8V3fsfViRkcg//AEiaXfqb4T8QUmUZnMdwVrmyMcLtJIN+Y2PuXJKujdDI6N4sWn1HAr6FxOmHjJ/MSuNdubCdpI1LdR5X0+qGPrVn3M0QDm+L3K3YLjQX6EFVsg8Z09U+cbGvNClYmgJ4CQ6WmCLI0UEA0RRGiaEejdYEqvonZ5S47C9kTWvyx9UOz93Fbi6xPktR0ueyNUwVLs1xmblaeF3HY+i6KR7PVcfw+oIe0sHhY9rnnyaQT8AV2AEGxHkVx807dHEjqD803u3fkd6KWbfZOFVL+b4hRijhzmArwpQeKVrCVNHEV14xDIjMOB4oiPDiPZkIT4ijIyqzFK0O187NRZ462KcMYB0eyx80cwL01M1w8TQ7rv6qmr+F3AL5WnZRd7Zenwdw1id/S6/wQD3Oacr2kHzSW2G1Ktqas1sUbnWcL0ZQ1nAozJrFjNqqquYdxu0gj3K0LroScapr2WGd4HAOHH58U5pQdKbExnq1EtS4mokbLpv2SV5LDETrE82/S/Uf+QK5fGVpvs+xPuKwA+zIMp6g3b9Vr4Dt2IgDNoNrrg/bQ56t9jcNs2/PifiV3ureLB24yhx8wBf+y4DXHPK9/wCZ7j6uJ+q3HjsuWWoCo4LcFXVTf3pV40KpqG3eSrck/wBS4UMAnO2Xrarx4eagsKYNEUzZQRtUjzYJiAq593AKJ8Reczzlb11PuTJsznWA1R1Nh7W+J5ufPYJfTbNc5rW5WDTnzXUsOfnjjcNixp+C5XWTA6NtyXTeysmakhP8gHvGllD/ACPIrxCq+QMYXONg0Fx6Bc0mx+Zzi4OIBJIF9gTcDZaf7Qa/LGyIHWR1z+lv/PyWAJUuPHcPll2HhksAiGVPkvLytj4TJM0omIpF5WxRoyMqdeXlVMgjckqaUPFpAD815eWs6bbO19IYjcG7TtzQYfZy8vKGU1V8O4t6abRSTLy8nxJQNa21njcaokuuARxF15eWH8OY5G4TOGVETiLgSNuOdzb6ry8iV3mumy0hPFsTwOgGnzXFXDReXlXh/U8yNVZMPEei8vJ+TwMPQtl4+0B5JF5cy6wg2UdS7ReXkb4H6r4qkMcXeSRs8sxsz4ry8kh9JxhJGr5D5gLofYyAsp73s15zRt5AaE9SUq8pc/h+L1h+2Fb3tW/kw92B+n/k/BUppj+Yry8hjOgz9f/Z" alt="Image result for vüqar zifəroğlu">

Vüqar Zifəroğlu: “Türkiyə NATO-ya  ümumiyyətlə Qərb ailəsinə, gələcəkdə Rusiya ilə münasibətlərinin tənzimlənməsi üçün bir körpü rolunu oynaya bilər”.


Mövzu ilə bağlı PİA.AZ-a danışan “Oğuz” Müstəqil Araşdırmaçılar Qrupunun rəhbəri, analitik Vüqar Zifəroğlu isə hesab edir ki, Türkiyənin hər hansı bir halda NATO-dan çıxarılması mövzusu gündəmdə deyil və ürkiyənin Yaxın Şərqdə  oynadığı aktiv rol baxımından NATO-nun ondan imtina edəcəyi ehtimalı çox aşağıdır:

“Mən düşünmürəm ki, NATO Türkiyədən və ya Türkiyənin özü NATO-ya üzvülük məsələsindən belə asanlıqla imtina etsin. Faktiki olaraq  Yaxın Şərq siyasətində Türkiyə ilə Qərb arasında müəyyən fikir ayrılıqlarının olmasına baxmayaraq həm Türkiyənin , həm də NATO-nun müəyyən qədər bir--birinə ehtiyacı var. İnanmıram ki, ən azı Rusiya ilə münasibətlərin kəskin şəkildə davam etdiyi bir zamanda bu iki qüvvə biri-birindən imtina etsin. Əksinə Türkiyə NATO-ya  ümumiyyətlə Qərb ailəsinə, gələcəkdə Rusiya ilə münasibətlərinin tənzimlənməsi üçün bi körpü rolunu oynaya bilər. Bunu yəqin ki, qərb analitikləri də bilirlər.Bu və digər önəmli səbəblərə görə Türkiyənin Yaxın Şərqdə  oynadığı aktiv rol baxımından NATO-nun ondan imtina edəcəyi ehtimalı çox aşağıdır”.

Sübü Əzizli
pia.az


Etiket:


Digərxəbərlər

General Mövlam Şıxəliyevin 2 milyondan çox əmlakı özünə qaytarıldı - Siyahı

Putinin ilhaq və səfərbərlik qərarı - Bundan sonra müharibənin taleyində hansı faktorlar əsas rol oynayacaq?

Populyar xəbərlər

Azərbaycanda polkovnik-leytenant vəfat etdi - Foto

Ermənistanla Gürcüstan arasında demarkasiyası prosesi - İrəvan Tbilisiyə bir kənd verəcək....

Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi müharibə istəyir?..

Yarım milyon mənimsəyən baş həkim həbsdə öldü    

Şadlıq saraylarında menyular bahalaşdı - Qiymətlər

Azneft”in baş direktoru vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat

Ərdoğan: Qarabağda hansı addımı atdıqsa, qarşımıza böyük qlobal ittifaq çıxdı

Qurban Qurbanov hərəkətlərinə fikir verməyən futbolçunu cərimələdi

Ən çox oxunanalar