Cümə, 29 Mart 2024
USD : 1.7
EUR : 1.8724
Hava
+25 ° Baku
+18 ° Quba
+17 ° Qusar
+22 ° Gəncə
+27 ° Lənkəran
+32 ° Naxçıvan
+30 ° Salyan
+19 ° Şəki

Türkiyə NATO-dan kənarda nə qədər güclü ola bilər?


Tərlan Eyvazov: “Türkiyəni zəif ölkə hesab etmirəm və qüdrətli ordusu NATO-ya daha çox lazımdır”


Tofiq Abbasov: “Bir halda ki, Türkiyədə ənənəvi hal şəklinə düşmüş siyasi çevrilişləri daim NATO hazırlayıb həyata keçirirdisə, deməli, bu alyansın islam və türk birliyinin aparıcı dövləti ilə bağlı əlahiddə dağıdıcı planı mövcuddur”.

Xəbər verdiyimiz kimi, Norveçdə Ortaq Hərb Mərkəzində keçirilən təlim zamanı norveçli zabit “düşmən liderlərinin hədəf tablosu”nu hazırlayıb. Həmin tabloya Atatürk və Ərdoğanın rəsmi də daxil edilib. Buna görə də son günlər Türkiyə ilə NATO arasında ciddi qalmaqal və inamsızlıq yaşanmaqdadır. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Norveçdə NATO təlimləri zamanı yerləşdirilən qalmaqallı stendlə bağlı açıqlamasından sonra Alyans tərəfindən rəsmi Ankaraya üzrxahlıq məktubu ünvanlanıb. NATO-nun baş katini Yens Stoltenberq Türkiyədən üzr istəyib. Bundan başqa, Norveçdəki Birgə Mərkəzi Hərbi Komandanlıqdan göndərilən məktubda bildirilir ki, Norveç ordusunun məsələ ilə bağlı məsul heyəti vəzifədən azad edilib.

Türkiyə ictimai rəyində NATO-ya olan mənfi münasibət isə daha da pisləşdirib. Bunun nəticəsi olaraq, Türkiyə prezidentinin baş müşaviri  Yalçın Topçu ölkəsinin NATO-dan çıxmasının gözdən keçirilməsini təklif edib. Topçu bildirib ki, Türkiyənin müdafiə sisteminin NATO-dan asılı olması Türkiyənin müdafiə sanəyesinin inkişafını əngəlləyir. Həmçinin Yalçın Topçu onu da vurğulayıb ki, Türkiyədəki bütün hərbi çevrilişlərin arxasında NATO olub. Baş müşavir bu hadisələrin arxasında Türkiyəni hədəfə alan gizli məqsədlərin yatdığını, əsas hədəfin isə 2019-cu il Türkiyə prezident seçkiləri olduğunu deyib. 

Bundan başqa, dünən yayılan məlumata əsasən Türkiyə Rusiyadan C-400 raket kompleksini aldığına görə ABŞ Türkiyəyə F-15 təyyarələrini satmaqdan imtina edib. Bunu əvəzində isə Türkiyə NATO radarlarını söndürəcəyini bildirib. Tərəflərin bir-birilərini bu şəkildə şantaj və təhdid etmələri müttəfiqlik əxlaqına sığırmı və demək olarmı ki, NATO hazırda öz daxilində tarixinin ən böyük böhranlarından birini yaşayır? Eyni zamanda Türkiyə NATO-dan kənarda özünün daha güclü müdafiə sistemini formalaşdıra bilərmi və Türkiyənin NATO-dan çıxması regionda hansı geosiyasi dəyişikliklərə səbəb ola bilər?

Mövzu ilə bağlı PİA.AZ-ın əməkdaşı hərbi ekspert Tərlan Eyvazov və politoloq Tofiq Abbasovun fikirlərini öyrənib.

VHP3UwVy1nt3pdcetGCbrkJVSXCK7AwHJJphF2cQDvvSLIyXQx8qwPrRFlc3RVhddazcVqwXuj0WsCV1AK7LUytYWeivLXqLmhC6WhC6oQpoQvUIQ+Jx1q2QruoY7LPePOY3jTfahaMpveYaJSfjPpH2aSi6tISdZI0JKrsB9ekVYpn9rrarsxpwHETnFxbmd/DS6+ccc4biGuG5iGzEiQdyCfmwRCnbTyplsZI7CoIxCJuOW8cOOSV2sIUJddxEodJWN1Pv8AdU2yKBSddzMhE7+vRHDFXE+WtnOh0bqPC4vJtD3hoY5bVDqe7JatL8OLPf8Afl7aovCcWU7GAfeCd/ZWRara8FH4PEJauBtCD8KnNUCAVsOFcftCCCI6aRvH4NAkLQYSmjekeG3LjpHjWmJKI1SriPpTaiVgeXP8aaUrlIvDQvnPHePG5cbKek+AGpHnv7K0a2643vmYTbBXGUugVCzAQJCg8+9yzATrpzHStm3stGOglwaDu6tfkjeCcSvSYvpIGWFUMO9BgHcgnSZ30oBsqNB1ao6SLe3hoNdwumV/ilx2W3cdEAKuLhEgsCCNQRoOZj2UArLsqbXEPtHj+/yr8Bxu+1xt2A9dSijK49YIzMpYaHr5xFBiEmUA90NPxqBrxKdWeMoxg6GYPRdCQWPIabiRqNazc2FLqX9Jnry9UxRgRIMjrUrEiDBXVCF6khSBNWwSQFDzDSU3GHgV3uMrxezgJfiLGsxtSXJUp3lAvYkyK3pGFzmnOS8mEY10CqENpOXvzM9RWgqhV2RRFtIqSZWgEIuwKyeVuwI9BFYFdLQrompWqzleavTXJoQuloQpoQodwASSABqSTAA6knYUISLHekQIK4Ve1cjR/wDDX9okkZh8PGmGkrWnSL0kulMMC73Ge62Ylsol5OpIOiJpHkSANSBoDGS7TSbSETLva3D088olU/EXa+ty5aAVE7mfTvAQpJIBbvmdBTiBksO2d2svNiZPL7RZXYvAJdUX07zqBn1kMh568zqCNIJPnSsbdR16rauxwf20xN+R3cv6YzbCE4vgltoLiyyjvFtDntnQmDpIMSsaHXSaVyff4PjruPNbvwMpCq37cwNbZtOrZEGFlXd0LNbc5WB7yEgjn5jy+NSRC4MUyAfv1yQ3ZkguhmNXXmP2o5r4jadYqSFOVx5Lq3jDsTUlqsPV6XzyNJWCuzdPWhCGxGLMEA8t6YCye/cquGqM4B2JgmtQFk10G/itLw+w7WAbQI7PXTbKTqZPMN8DVjJaPZADm8j7jzHrKtuXHUrcWMzSrBSIM7ju7TuI2INQQqDnsAMR11KfcPwouobdwMGbvL4NsG0B3OjDkSDpNM8euP3/ACu3sRXp4m2IyHDVt4yF2akAt0VfDMqG8GzCLcweRRgpBMbw+3KKOvQrKhTwuLptE5biDvRuHezdUNnIGSTbD5S0SQp03BzEdZETtRndJgpvEkxy39b/ABIzJ/A+LHLlfMHQDtFbc6RI9vP6Ous0i1Yw2oIaL+60lm6GUMpkH2eB0OoM6R4VC5lZSQrsIO+vnWtES9Y7QYplN7l4ATXXBXmOeAErxmIFasply461QIE4mK6BSXN2i5ONXrVtouT7RqmxjlJIFWaJF0xUByVweaUQqlHYYc6weV0096LBrJbjNWdpUwtJSGvMXqr1CF6hCXca43bwyyxBcju28wBPjrsPH66Foym55sstjOMrcCm+ykEFhbg9mGHzco1YjqxidoBmtO62/wC/4XZToNBDTmYuZIAOvHw36wV7HWwwDHMxgOuYTZYdGWIVtxLadDOhZMde+5a1aRIxNBIFvyCBBHAAEahVG5Yu/orK23BhlyQyt4MusaeroRy51M9bvx7KadRj/rA9BI56O3HI5HeCOKXFe0O2Q7wrMZdW5cvlVPJtD58377knSD2bhLdDl5aDiOet0ie92LTufnINrls76ddNueWDqKCdRms3OAHZn6T6biPX1CNSwBlshw9u53rJJ7stug8HEqdPW1oJ1HW8J0KZBLH5GxjTcd1s+IWUxvDHstcyyUU6nmU9ZTB55dSPA9KbgIXN2VRlQscLixi8H5G5Jr5ghkOwksOU8vd9dQpMm+gXZgrmEeI6eMdD/TpMkK7RK4VopIBhdZyaESuYnQa9aoDVZk6Jrg8OrD1ocAwOojQ6850HWatadlicBMcOP2Tv0OuoqEPJAJUqBmJUjUR4ifagoHXyPEeoXdstQGkaZ5ZxYmx3913+LirLzdnde1BK8nJ+aYyt0G48Na0tloVwdo4G4AjSPnNMOG8QOtrLlYSVk65gIZPAMBHsqMvDohbUq5Lu8YB9Nx5tN0Rdt3e2Rhmi73CWjUh1Yk5tO8FUwdyxFEFWQxlchwgEZXgTYi14BkA7rqviFqz+cWbSp2asWJ3yjTKhAcbTm010LDelM9fBV1qQoFgaSczmMubTz3GwMZI7H4bsimJWWfuq6mRIjujL6zKVGXXmppyOtyNo2ZzKmInXSLEZycp1tmCDqnGHxgtlWX9E8Zh+rJIDnoZARhpqAfOXNWVem1wD2nOxE5Hrj+HoNZrjXdo94e2uvZGy4nguD/UH4WAbyirqgCetdkryXwBKWXU13rZroC5XC6EuEzFbsIiVkZFlUuHOvxrTtQgUyUVhOFEwTUv2kBbs2ZxTG1w9uvtrldXBW7dncmNiyFG9c7qhJXWymAFbpSC0AXBxKfrCniTkJNXmr1V6aSFXib+RC3QbdTsB7zQqa0ucGhYa3cR8RcusA7rCBz1Y5CR4QWj2Vbfwu2mRjlmkkeAt63Q3GcZcPZgW+7kDCFG7aty6/UKCDZTtDj2zg7Qx4CyariSjpnVrSgLlYgAZQGZcxG0tpr08ask4jO/4t8rWmQKHdF4d5kgHyb7rPKLt+5Ehg05bihdIlozLo409UnpEaGkBiN9FxtLmXGaeYLH279lrd/1wvfiNbc6XVJ2I5ncAyd9SLYl3lznTQIvNs/qGnWtjpGbwtqbxw16ARIVxO24aBuDHn7aQaFx43POGofx+D+VcvaBbljZrZF1I1zIYkodyJysD4tVNGYUVCWxna0H5RrY1HuW3cZReXI+UardB1OvMMc3k9SG6Zbl1/qzao4Yv5SN4H4iOLVmOM8KFu5mTuKzEQNVDT3h9GZI8DRE9darKsOydiGvkZuLcR5GQMkFfwTIe0tdxlOV03ykiQRO6NrvttRG5cxlpkZFUvYuesyb6yoEH+HbnyqS1UCYlesYVnICiZ6a+7rUtEqw0nJNhhbVhflLiiRPZgzcbwyj1T4tHlV5ddevkt/4DW7z5meeUb4nnuDXDO7ZyusKwHRSO4PLQDxqoJXNTEk4tM/n0unnCMOUxeRyVS7ADRO/etsBzMkUxw8EUiadWCMpBHDIg+Ce+kHD0W2t0J3rZysGggIScvdG4DBlpgyMo6y8MvBdm1bLheHl2Kd2pEXnK4Id4oe4SOzuhILHKTlE9oNiJ9XSPbTJNj8LnaymCQYjnYfJRPGr+ewHHdOaWGfZspDDpyB9tRhgGB6rertDXhsuBi306C4948EuJK2luv/hvkDSS+YZbi215ASxM66k7RVXAsuYPbON0ydNPFP8A8+N1dwBeWTGkMYGnityNefaGlEG3QP2PuuouNfZ75j0LZI8CyR/YEv4A6i01u93YzQrA98GJXTWQ0kefhS4LPZ24xhIsffhxNt/qtN6PYtVQ2WOU23dFDGGy5iUEHnlIqHthcrmkXWhw+HLGRyrr2Rwa1xXj/wCotL3NA0V2O7q7aV0MuVwV+61KwTIFbSFxhxJhTbtA6toJjzNZVKwYJK3o0TUKsxDhCEUCSJ11gdYrjG1vcC6F6TdmaDCruFwJFxgSeQWPdFQNpcStjSaEbhsBenMb3dO6xr5Tyrjr1w7fPNaNowjzh1ECfxvXNJzWwaBZKuM4bvoRqo3BOgP4+qvQ2WoMJBzXJtDSDZFBfD4U+0UYEFUr1F6hCVcevfo7Y+cZJ8AQP/L4UDNdGztlxO4FZX0fP6WBqDbYzqYFzXTYb1bPkLo2dgvP9Lhw+krrjvd7Is/+HlOpOqkg6LFKO6JV7TVYNofGpmwGt9ZTO3jLZS05J9Qa5F2tus7nxaqcLk8AfX8rs2PaS5uCD9RGf9bSPcBZ3i+EtW8Sz2bhs3A2aVWBrrqJII16Uy3vLyW1RGRHjPpCLxtq+rhEFrtUbOGTRbq9msJkacjZeRMGPI0rzcdQPhb14fTFWYIExvlxkzvnT7QvYjDW89i+pzFHt6bfJORAYnmJ/wBt+tNpvbl14exWm0UDUpitkD8m8cnejxuTjD4NHvKQoBHa2tCP0bh9AeoNsfxGk05fB5/Za7TszR/EP9OoOgY6eOZHgsriLBZLiHdGFwQcxG6OCTHVP4aoj06+F58seDBGmhHpfemj4O3dshjqLncdjpkuqNwBO6jNG3cHWodbln9/v4Lu2agKzDTcZOQj/EmYyd3f70Df4dCC4wl1DWbybd5DuT5Q3ktVMG3W/wC/gudmzmpRvoffL1t4qrhlpCGTY+ukHoO8NfY37po8uvzCezUwHReDGY48N4keKX8Q4c7XGSx3EBzuQYYhpIGnzQB728qUE363qG7NL+ynIxNz/NE28PVVYbgws38hAae6DBPrDuke8UjYWKKNENqgPGsGbawtHgLZ7W2NhdtZJ7vdKu+Q67RlGnjVXIMLZwp0K4xxAAnPKINtdbob0htKER57yHKQNe6e8ve5QSy7fNoA1HQPUKdtdheCLnKeLbZcRDs9U9Tifb2gYUdqhRjzD6LP8XZx9M07AyOp/MeaMb6+zlhJlvxJH+OL/qFnOAq9xrmHbNNxSvMxcXUEn2MPaKps3BXnZwllwuEe2yMCHGhHmNOs90g9DUXhUU1wlpsTb7MetqyjlmUmPI5c48194AOvT58l2VZfRDoFr2zuYPO8Gf8AcnHou47Nrcxkm6HMTl9Vys7AetPOKDlw+FrseGm/v3nTSRcA88jGQKDPE2GK7d0GVx3dJAUgfKIoPrMwnqNutEGLrnNZtOsXUxAByOcbj4WTjieBu5heEZ1Ze0QCZQCFJQajQ+51oET11+FrWZUgVGzBi537543Bz7wctr6J4sXLAOohmUyQxlTEEj2VvTENXh7ZBrEjhlkmGMs5xExWjTC4K1HGIQNzsre5lum59vSsK+1tYI9Fk2ixiV468HIMQBt/6ryqm1vcc1s3gq7eJhi0gkwCSJ0FZGu6Imy6WucLyrhxAEgusx0MfA0NruAhPtJMuCZJxW2wAkr9IfzFPtBqtO2abImyQ2zqfbrRjCsXyKi9h2O4rVj4ySc06olBAigkoASOutdSmaELMekWJC4hQxgC2p/3CN+XKhua7NkIBM6hZjhjM128qEQUuDQ8uX8qrJrktlJNWnN7hEcZwTm2phe67j1h87vnbzirImY3lPaGOaWEjNo9LfCK4ZgQ2HUM0RcKaCdGVhvy1Ye6gltuII9F0bJRq98gZAO/6uBPpKo47ghmtuSzB7amQCdecyKJxAEArHadmdSrvY4gQTmUdew/aJbfcFByhsyB1Yx7UqnDvevp+yvCf0rjnEiRcZtcPZyzXDOJ/JPbYtKqSkR1zc/Gf4qi5PWnRRQ2hopFhAnQ8CIPkYPgtEuONxiIH6QHQRp22X6jQBaR13iF14nO7hNiI8eylKMLadccwKGGd1Ohghp0+IrSO8V4bHWEFd8GxjB7tiF705TEHtEJKke4j21BAvbK/XguvZqz8QBJg2Pj9jB8Ecl/VWYZ1urlMk63LfqSerWzHtFKBF9OvULq7R1LaCBbGPIn/wDLx6JHexFyxdBB0nMu0GDqPIjWP2qYMWPJce0CKmIa3HCdPA2TLD3MmJWMuW4AqkjSGAa0fYy/Cmy1h1qFo6u7tBVJPez/APLvlDcWuuXtPMZXVI2gBg6D2A/CgZQOhmPRTtgPa4zm4T4izvUFc8RwrqEdQTldoO/JSPijUhY+Xsjau9hdvB9yfYhP7nChckEhVvICBuZYFkJ/fD/xCiQDB5edx6ytzRfX2fGBkJ8WwD5tLf8AqqPRjKFe0V1UhxLQd8jGI0iUb92mZiMtPP8AN0bFTAfmTbQSJF4B1kSPFc8VLpeS6oIBIuALCgGe8JiTqD76A6YN/ZTWoMoVHU7Wym5I0MC2XFUellol5DE91vnzGUi8BB8CQPo1IECPnrer2l7H4XiLgT3dbg+xK96M34tso0dGYmTuuctJjcKx18CetBEjrwPgc+ErTYXsaXB3E+GRA4uH0j+oNS7jbhMTlUsLbkGRoSGHeHTSWEdBTGc71wVSWvwmDhNhoR+Vrf7P7S2tvNDW5ZOQJYScx+bmEMo8SOVKdD+x488/TRelVotwNri9vMcN5b9LjpAcc1GAx2aLFxiNCoJBBHMK3ILuNZIDchuzGR/C56Var9Qs06nPnvzg7iQNyJw2PfCFrqkPbuPBkQQxGY5gT1LEGZHeBmqDiBbr1XPtGxtJgwc4LbxfKwv+xGaKxnFLl2D2jZTqAhyqR101IrzatariIcV85tVOpTdhd+6rtaCuUuWACsLgiOlYucc1oF0jAcq5iHG8rdpXT2kbUGD+OVU2q9ud03NlcCw42AI6g1qa7dVGAjReVuoq2kOFkskQ3FLiABW8ddR8aptNsytP1D2iB6rj/wCQYnpb/hb/APVdA5lT+qqbh14o413r1l6hCxnpc6jFJm9VrUHw75I+Kx7abM78F0UM45+yzfFuHrbuK3Z6EA6HQkaNJG0wdB1qhpK2qsFOo6MpkcjcQjL/AA7CElQbgDaoQxCCV7h1/aVl9op4Rket32WtQtfSxMziZ4g94eRDvNKeHcRvWGKDEFEYwytBAIOh12g60DdK4mVXNOLP5GoVmKxFtmKu+VgIV7TnLmEkShkZWkHqIIqYb11quurUe4Y2uOLPPMHhoW5crojgvEsTCpbKXQuYAEi08sQdW9XcfOAFXBORT2fbjTs9gdcE2vafuru0tnE3Faw9p2DBbbqEYE6ExMOo1Ag8tqrE7+UXWFGlSc+HnCLzOURKZ8OuhHZkJ7ynlmMgi7seuY/w1Gn9vyCvaoMArGk4AkPGsD6S08fRDYp3/PzGae1Q+sBzHKtG/Vr5rxGlobBwjwlWYlRaxk5VHykyembKToPA0mnLLqy1qbO0vJE3vbK4n5TfiGFPZXEUeo4uJlCwIaNCf2WQ1DevC32XbtzaZY18AX1N+8MWn+7El2PwiXcOzogDpFwAnQFYFxY5jKQPZRPXL8Qsa9EVKTagJPIb51/5B3mENZi7YUgDMkhTBHPOgB+lm9wqmuvPVll2LX0SIMgzmMjY+uHzTLiFlHtXMiDvILi65jOlzujrFwj92nJBjw+fYroq7O1+zipckQcoz7pz4tn+5UfpLDEkA6OJJEQ0mByEXT7qgi/n7z8pVXt7BvCDYTmMPnLPVF8LxadiBMtbbLC6DUhkzHc94Ae2mQdNbW9Etm2lveBExe97ZOtl9JJ8EvuY7JjAUAVLuoO5K3FgyfOqsRbULhL6lKr3jdp9ihfSO89y2C26vr4Zh3hH00b4Upn3+/rK12ymGlpGV2+V2/4lq9ZQulskEg24mOahwffoPbTMzzj2P4SpwaHKfdp9sSztjGNh0t3hqDmBEx3pINtukgZvxpOQlc4e5pbwuPNfTuC+i+HfAtexAz3GBdGUlSgK6ZR+sdzIiWPSoJN+upXU4Ne9pyEa6DdxA04Qshb9IwUt4d5kZUtkRrOh7afmDfqI0itNYGfvzUU9pc0976fIji3cYz3ixld49RcYdquYBQtsK6q2XYOzj1ttARO076oZ3y61/Za7SaRHdNzuy8QcvCRMprwuzbsl1RHNoBs5gwVCgzKt6wLCGEbbUTMDievVdDKLGM7RovDcjqSRqLggGQbLrB8TLWnyqWZJfQyoX58oACNeYXnqYGk1GCo0gx4dT6Llr7OyqAx0jS41mxnKQMzNwLgnM/AY0XCRpmWJUHMNRMqw9avJ2mg6iJmRvXztfZXU+8Lt9fEXRttIBJ3NcZeIXOG6qSRWE3WkroEGtW3TxLqdKrswU8e9VMZ6zTDcOSguleYmI389q0bUg39FJNkEV9ldYMrCFoB9Qn2V33iQvorKZoSWD9Om/vA/ZRD1+c5pNzXSwfw549fCz3Eu1gZSWQAsiNuFPegHnz9zVoQRZFSXDtDw+3p7EIrhePs3LSpcDW2SRIEkqTOYeKkKfZ40y4HPkfg+BW+x3lmsgjmMx/cCR4ojinBrBAvQzBjlZTyfwA5Ea+Udaekmx81NXZAx8MJLTcECBHMnTI53CN4bgcNctf8AC62/W0CE2zuY1Pd33gR40GDeLZHTx8F1bL2YJZaTcfzXGmlnZG3FLPST0btZRetEWiDkdUkrnGoIO4kQYjTSgstexC5NpwU6k0ph1wTuOlt2S4wXpAzAWsYdJUJfyjuODozRzg+0AjrSk69b1bK7KjAyoLiSDPiBy0tv4BTib7JIHqkMc05vlEQK0N0KspHnHKtIgRwSZVNTaRUiJIsMsxPqhLmKZsdJY/pU5+IoB764NE14ziGHfB1V3B56G7cI3+j8akGwPWZXftYyIO4f4M/KdNinvQSf0tsExsMyFSAPBkSqNnePuPwmO/sp5Hza4Ef4ud5JV6LY5kYodQdSDt+q2/KGn92piM9P2WVGoXNNKcwY52I84jxQ3DLzpiGtliMxa34SdFPvj30xYwsKbtd/Xobplwfij5ApAGVsrfRLc+kC64/7dE2nkfj59F30g59N1In+oeYkerI8VRwnDMWa1vDPbPlJWT/9lugi/XL7LGgcVAt4HzHeHs5TwDBvne2xCZwQJPz11U+YNKIB3/ZZ7O7+I10SMjyNj6IjjWGQJburLZXEGIABIdfICY9lAcP5Rx8CunbNlfTqA1CASIOpJb3T7T4o3jEMlwIAoKdoAokwSriTsdVuH20pvE78vP7repSadmDoJyubXEtPHItzS7hKNctrAJKs67gesARoPpGlqM+j+VnRLeyqC08p0P2R35LcOqm5eIlwcqTqqtElteZlfcepqHGCsG95kaT75rX8ewoNhMPmPyhVTp83dpHPug1EQQtQZJtwWY4nwbBXMtrDYZLYtnK2J9XM0aouhN49eemnWtQDr1yWbaJeThFxygcTuHE2Q930fRXFzMzwcxOW2qDTSbbocgG+uuminlc7vz+ExsgYJrOjll4G+InTCCN7hqI/EWS26LcNxiY7RCGKrlE9wIsgkbifMxqmmM1W0Pp1gG07a3tqYEjcNI5QLC3g+MyW810BmubdezDakOsEliMoH3GGYIg8zyRsba1N+IZizRoXEeUAd4nQBCDh6rjRds/NU3b9qQSrEHNk5MO8KzrUu0pOa45hcdem2vUNOiLEwPv8rVNcNfOGhhMOXhIZrh661oGgZNTXkusOtatYIlOEbYzHWD+PKgwEoV4whPKKAUsKrfAvTEblBaUN+a+J+H31eM7lGALgcZyEvf8AkFnKFIJLGIIgqG5A7aaV6rnjFhC9hs2xZ8Lo6xxO2/qi4f8AtXAPewFBC1lYf0xu5sS410VU/wBOf76kZrrpx2Y4kj2VvCrIuWLbrJuW2ZGBj1gCywInYR5Oa2cciN3qOiurYqDXsdi0iRwJwm+VrO8En4ngexuyRlBhkJGpU6wF5DWKWq5agFNxY7MGIH31RdxbloTh7h7K4uaGgmAe8NOayDpy8qcYSY6H49lv39pptE6xyJuPB3/rmgUx2Mw92CMx6esrqeUcwadwYXADB3Ee61Fu0bia2mFq4ggAy3d3Andl1g67QQYBpk4Znd5gfI9l6bGHbGAR/MZOUOdkdwa4/UP6riLpXf4dbsXGt3Vd7LrqG7MFl3Vl70FgeenPrQIjhzC5DQLDDjcZiCfZKeI8OfBkgN2mFcjXU5CV7pIG2j789jrSggx4KsPYua7Npg8c/ex53Vlq4FxijKv6QHUyOWsj3iqBOLTrksW02HefD7pxxkqybJBuAkCV0z3jqT7KzaSQLjIe53r1dv2doAs4d7gcmM0CccLvDsLRUKMpZTALHRxcAnnoh99U86zp7EflPYdnaQWFpNxmQPqDm5Z5kJcMyYrKc2XtCpGQRlaQfg1PMxJ8vyvPYGtAcA0Ef7jp4Ln0gUJdDqqgsJMyTnU5WgctRPtpYjAMgK37Kxr3NAJGekQbi6C4zjFsXe0NvNbuqrsolSAwYEjxDM9BOnWX59FQf2Lw+94nX6SD8eqcC6e3OXTtUS4IMDOVNpxPgy25pfVHG3XiAuqkxuy7RUZoO8CRoDNhxYSl2NuC1iO0lQCVuDmYOpGu3MSKYzBECVxVXtpudTJJgkbh6JhxfFoy3LYUuxkgsdBl+VGmx0ZhHhSi4niPK/yumvVdUoY2gCMLrDf3T6tB8UqwXHe0RRMZVyERAAllXXp3+tPWRw+fuuSm/FScwmTf4M/4oDhd68oIKuSWRgo9YwG2XfmKIOSyovDCSd3yFreB9rh1SxbQFpa7euMGygme6IIZiJA0HTTfLJY0mSummxwAptufIeoiOJsr2TFFjcu3Xukk9mgJCou3qkgNO0k5RuSSQDWEZjrl1CG0XNcW1SABpMeeoHCMRyAzIobj9u2cjsbnIhTou278/JQF8KI39cz1yTdtYYf4QFt4t4N9i7E7iqruIv4gm3GZD81BlRl5EHYMN9Tr8SwDp+4+6l7mVRLjM66tO7/idN3suu8ESwcxftDupBi2IPzm+c0/NAncRSkRLfM5deqhux1MWGrIP9Obj4aDiYHFMG4hNub4UMo+TBGUkiQpFsajLJ9aSdNjBAN/Xl0VrUqNYzsmGDkIvExMu1JgCBAG8rPcFRxeN5sxCmZ/5jk91ZnWSR5c43pxqRO7iVy7MXdqMJiJk7hFz5Lc4DhIcKwxBgrOkGfEE7jn7a8ms5gcQQuHaqOLaKhaIGI8NerIP80dHhlLawCNJ6Vm6HDurl7IjNMLrG36yCYnUzpWBouyJWTyG6KbPEF56/jpVGiQICjtpV93iPSCPPX3R/OkGFBqbkG/EnJjT4/fVYSMysTVK5OLb8A/fVYXIxFKeI+jeNx6q964bZHeRNMpYx3iywZ8Z0r2+x3r25AyWk4Hw97IS3eS7GUzcLG6gI5BycwO/rADYeZhA0QXGJnr2WB9Ls4xLl7ZQkK6q0SyLoG0J0KqfHWsog3XVSdNLkZ69EtGJazcDK2VbkA9My6ox8NY8gaoSDbrrJbOcGP4OF+RsfHXmmONtm7aDMjTbnxY252G/qGR7J5iqtEeXXoq2mm5zu13wHHjGfJw7w5ncrPR/FIw7Eo2YHPbB5mDKGIgEE+Uk8qc2mLjTeFey4A7CSYdYnIDUEZ3BunOOtB7OZciFAD+s5snYEfOIIIn9mnc2HhyVbZTp03dqRJJIdFhiGccDYjmg+A4/Nms5mJbvWyTADrqI6DTWRypRItmLhZ0dscx4Js02PI2KjjeLLWDEDIQyrlGisSGSDMEMGnwUdafdggZZjkftkntweHNeXEu+lxnMiIP9zS0oHh3Erl6xct3lDLC25yrOVoUAwJhYBnwG8CACY4mPNZMrPex1Im0E+QJ68d5lZZs3LNyyWysQRlaSSynNlJmDKxlPmKKe8qNot3ZuLHdECCERi+MnsmzwWBTIDJkywMe+ZPT2FAgDwC32t7yBfJzteQV3BuJ3XtNLRDLoAD6ylOY8eVULx4j0WOzPLXOI3A+TgVVxniDi/2gYw2RxrygfcaMVwudzMLnN3EprxTFuVfK3eUltddDkL7/AOYD+7Uzbz69V2VmzSa/g31BH/19UEuJL4dHYBuycqykCGX1ssdILe+qN78Pb8LFh7hjQg+dvcBFcYxDlrbZtAxRTEALcU/DtLSN/wBwVLp05+P7j1XXULQ+nUOU4T/xzH+LsP8AaUFxnDNdKZFJaGBB7sLIYEkwABngk6CBTcJ633XNVaS8Yb2uRvb3SfGJ8UeqsDErdbs1RltEOQw3ZnHdVSNMxIpuF54z91syq1tI0jckEQLnORbzVnAuAW1MOQXInIhbKY5MfWYa/NEePIhgZev2zPlCVDZXZ1MtYzHjZrTwLsXBPHW1bTKclkHRYntJ/UIkswkRqR0IO1KSRw8uurLqqsoUiXMu8ZwZkbwYAHGA4jQg3WP4lxu4G7O1mt8pmbjdNRsPBdNTGhp5G2a8yrtL6mZgbhl+TxMnijsJYvXB2t5uznuuxnO0iJyjUnXYxIJERQ4hplx8s1tsrKlcdmxskXBOQ3gncePPMK5eG4bMfXLKPUJkN+0MgLKPAxy8qmYJBF+P2E+q3fsEw5ru6cyMhvGJxAPgTqmljEQvZ3Llu2m6HMqgHwRTmYdZIB6dAguzz45eX38lpSrUNnMs5GO84jWXEYW/2gnigOIcYAlEXXYXG+Y/IouyqeUDWSPGlxN/hZ7TWfUaQ2wztm4f7nG7iOKzljBXrjl2MAHvO5gdNz7tPCmRF3LzmguOFgk8FqUtWzbCFittFzByIMGZnoWnKJ1AnmZC1jL4HxPtzXrhoZRx2LpvGTnDIcQ2JMWJgfykLR8BuK+GtGFHdzZTykkmD7a8au4dq7mvHIcblGXsKuUlZB6AyKkOCm6T4m+/OGjTXeOlWMJzSLVUhtNyKn3irIcOK5XbMw6K9LVvm3uGtK50Wf6Qb1faFv5q/wAUk1Lg5aN2dg0V8/R91Zy9Vg4L5lwv0m4pgsma5mQjurcy3FjltDD317D6rmLvpMbUMFPuIeleNv2pt4lrTmYVEtqpOgjMRmGvjXnt26r2kOiF6lX/AE2iKONkzBN75b/wsXhrz5yLpYtJBls28kgHpP1mu4GV5mz3MeCKtW+0RrZ1KyPam3w0rRVdzOXXXJNuBceyAG53l9VupBWInkIVTp+qetMGDPXH7+a7qdUPomkdwA3WPdPmS3kRuKHuYvs7pCgDKwIgakbiT5RVghrrLzS5zx3itAcORczLqrgGDzS4YYH9+GjoSKIIPL2P2PuvSaO3pQT9QI/uYJB8WSDyCSrgGw92XaCrSOZMa+Q5USGGSvOpU31R3VrxbtestoMjgMc5MQ5AuAgayCVYEdSKfeEkaexP3Xrto06zBTqGXG0D+poJaZNriWnkClFm29jEEAAqpIKKqANbPIk+Ee2gG+fkuENDAHRHEkk+Q+6M9KMCt2yyd31e0tsZnKTn103IV9+aqeZqSD9J66vK32gUalLtmi9tIFoBGektLeBIyAWEs4BrofXW2ijXmQxBj3UNEkrhqAhgG4kI7hAtqLilixm2SI0EOCfPSmHgRG8LbZtnqOJ07rv/ACUwxvDs1pLgAAVVSDMkgkaRttzobigSq2ui3tnlpkTy0n5TPAYdbiXHIAkskamM1tRP+ke+qIIiePt+FpTpivTNNugbruceH+70S7iVj82BtHLlOViYJMkaiPhvTAy3LkOCm57Zm5GW48+G5Pyto3GtondZcqZvmzbVlIA6dl15UhYxxPqB9l6Dzj2SWgWaD/1eQf8A2Eo4ZgXvy2Ic5iA4tiAroAuXOUEBZcDSW73LcBGHLP08VzbMHVz/ABScMgT/ADSd3HnAHomuNxVu0iW7gKBz8kiACG21IMKJMSJaDuTqJGh0OW/8eHmuuu6nTxMpjvN+rPCeersryQ0n+WIWMxfpBdJKr8kAdk9aerPux8edMWMNXkVaz6t3mfYchkPBPrHCC1sXL7dnMBwBmYnSGEaA6jnzoeWs+rVduwUq21HDSF23BO7UHgesk0vYBUPySReAgscpuMsHUE9xJAOuug2GgocSDgNuWfnl78ls3Y6Qb247zTqZDQdRH1OjkAd6WNxC3h3+VLMzDW2smVP611tSI6R0iDQBHDln55+wWNTbW2DBMZEgBo5MFvF2I8Uux/F3PcSLajUKmkqTGrb5gdJ08tqnIQNPZKrXdtBxPM4vQ9bvulr8DvAG5mAtxmzEycskEwNdxzoc2LkrjY1z3YGi6Z8N4hbtoDcQ3I0DP6pHTKNT5HoKCSBPuu7ZqUVDTeTIvDdDzMDnnKbcQvK6dszEZdDp3j+qUXVUMczJ03FIXy8zn+Pda1qlKiIYLHNomJ3OdZzhwGFu8FZu9xZ7sWUXIuaVXmWOhLMd58f60cAuA1nudLjw5bo3Qvo/AMKDhrQB2XL4HKSvs2rxNpaBVck7uktKIbCOBmGwMbis2vGRXFUpPaZaVUWJHeq5lZiu4ZhC38Op1XQ9OR86tjyLFV27TmqgsbjWqdU3KH7QBkFakjnR2m9ArA5q4XDTWocv/9k=" alt="Image result for tərlan eyvazov hərbi ekspert">

Tərlan Eyvazov: “Türkiyə kimi müttəfiqi itirmək NATOABŞ-a sərf eləməz”.


Türkiyənin NATO-dan çıxmasının gözlənilən olmadığını vurğulayan hərbi ekspert Tərlan Eyvazova görə,  NATOABŞ Türkiyə kimi güclü bir dövləti müttəfiq olaraq itirməsi mümkün deyil:

“Ümumiyyətlə, Türkiyə Cümhuriyyəti elan olunandan bəri üzünü Avropaya tutub və müsəlman türk respublikası olaraq, dünyəvi dşvlət yaradıb. Bu addım özünü ikiqat doğruldub. Lakin Qərb dövlətlərinin Türkiyəyə qarşı olan inamsızlıq və haqsızlıqlar hər zaman mövcud olub. Buna misal olaraq Türkiyənin Avropa Birliyinə qəbul olunmamasını da göstərmək mümkündür. Son haqsızlıqlar isə Türkiyədə səbr kasasını daşırıb və təbii olaraq də böyük narazılıqlar yaradıb. Türkiyənin illərlə NATO-da canla-başla xidmət etməsinə baxmayaraq, ona qarşı sərgilənən münasibət tək təəssüf hissi doğurmur, eyni zamanda mən bunu acınacaqlı vəziyyət adlandırardım. Həmçinin Topçu onda da haqlıdır ki, Türkiyənin özünün effektli  müdafiə sistemini yarada bilmək üçün müttəfiqləri tərəfində lazımi səviyyədə silahlar verilməyib. Bu da müttəfiqlərinin Türkiyə olan inamsızlığının bariz nümunəsidir.

Lakin buna baxmayaraq mən hesab etmirəm ki, son vəziyyət NATO-nun öz daxilində böhranın yaranmasına təsir edən amil olsun. NATO-da ən böyük böhran 1974-cü ildə iki NATO ölkəsinin bir-biriylə müharibə etməsi nəticəsində Kipr böhranı  baş vermişdi. Həmin dövrlərdə Türkiyənin zəif idi və demək olar ki, silahı yox idi, O zaman SSRİ NATO-ya  düşmən olaraq, öz  mənafəyi üçün Türkiyəyə silah verdi. Yəni, iki NATO ölkəsinin bir-biriylə vuruşması üçün Türkiyəni silahlandırdı. Digər tərəfdən, Fransanın silahlı qüvvələrinin NATO-da iştirakdan imtina etməsi də böhranın yaranmasına səbəb olmuşdu. Yəni, qüdrətli qurum arasında bu cür böhranların olması hər zaman olub. Son məsələlərdə isə işin çox dərinə gedəcəyinə inanmıram. 

Tərlan Eyvazov: “Bu vəziyyəti şişirtməklə hardasa Türkiyə manevr edir”.


Mən hesab edirəm ki, bu vəziyyəti şişirtməklə hardasa Türkiyə manevr edir. Yəni Türkiyə özünə qarşı mənfi düşüncələrin və hərəkətlərin bir mənalı olaraq ortadan qaldırmaq üçün NATO-ya hazırda təzyiqlər edir. Həmçinin Türkiyə NATO-dan asılı olmayaraq hərbi siyasət yürütmək istəyir və hazırkı vəziyyət Türkiyə üçün əlverişli manevr imkanları yaradır. 

Məlumdur ki, Rusiyanın özü də ərköyün bir dövlətdir. Və NATO-nun əsas rəqibi hesab olunur. Bu durumda Türkiyənin Rusiyadan strateji silahlar alması təbii olaraq NATO-da birmənalı qarşılanmır. Faktiki olaraq Türkiyə hazırda NATO-dan kənar havadan müdafiə sistemi qurmağa çalışır.  

NATO-nun müdafiə sistemi və F-15 təyyarələrinin Türkiyəyə verilməsinin durdurulması qarşılıqlı diplomatik hədə-qorxudan ibarətdir və reallaşması baş verə bilməz. Məlum məsələ  irihəcmli layihələrdir və  həyata keçiriləcək. Çünki çox önəmli bir regionda Türkiyə kimi  bir müttəfiqi itirmək NATOABŞ-a sərf eləməz. Mən Türkiyəni zəif ölkə hesab etmirəm və Türkiyəni qüdrətli ordusu NATO-ya daha çox lazımdır”.

Image result for tofiq abbasov

Tofiq Abbasov: “NATO əslində işğal instrumentidir. O, hətta fəaliyyətsiz durduğu halda belə bir çox ölkələri hədələyib qorxuya salır”.


NATO hər zaman üzv dövlətlərin suverenliyini məhdudlaşdırdığını və bu prinsipinə hələ də sadiq qaldığını bildirən politoloq Tofiq Abbasovun fikrincə, proseslərin kökündə duran tək səbəb müsəlman ölkələrini zəiflətməyə çalışmaqdır:

“Türkiyənin NATO-dan asılılığı getdikcə azalır və bunu görüb hiss edən Şimali alyansının ali komandanlığı narahatlıq keçirir. Çünki Ankaranın bir çox strateji əhəmiyyətli məsələlərin həllində sərgilədiyi təpərli mövqe bəzi siyasi və hərbi dairələri qıcıqlandırır. 

NATO əslində işğal instrumentidir. O, hətta fəaliyyətsiz durduğu halda belə bir çox ölkələri hədələyib qorxuya salır. 90-ların əvvəlində Varşava faktı Moskva tərəfindən buraxıldığı anda dünya gözləyirdi ki, Vaşinqton da NATO-nu buraxacaq. Çünki soyuq müharibə Sovet imperiyasının məğlubiyyəti ilə nəticələndi və bəşəriyyət qanlı-qadalı müharibə ehtimalının yoxa çıxması ilə əlaqədar rahat nəfəs almağa başladı. Xüsusən də 1989-cu ildə Berlin divarı çökdükdən sonra insanların sabitliyə və əmin-amanlığa olan ümidləri dərhal artdı. Lakin Amerika öz müttəfiqləri ilə NATO-nun buraxılmasını nəinki rədd etdi, o həmdə təşkilatın əzələlərini gücləndirməyə başladı. Çox keçmədi ki, özünü qabaqcıl və inkişaf etmiş qütb kimi qələmə verən Qərb “İslam terrorizmi” adı altında yeni təhdid mərkəzinə qarşı amansızca müharibə aparacağını bəyan etdi.  11 sentyabr hadisəsi məhz ona görə ortaya çıxdı ki, mübarizə cəbhəsi mövcud olsun və ABŞ özünün hegemon olmasını dünya birliyinə sübut etdirsin.  İndi NATO rəhbərləri heç gizlətmirlər ki, bu xristian klubunun qulluğunda duran hərbi ittifaqdır. 

Təsadüfi deyil ki, təşkilatın Baş katibi Yens Stoltenberq ilk dəfə Türkiyəni NATO-dan xaric olunma ehtimalı ilə hədələdi. Əgər belə bir tezis artıq səsləndirilibsə, deməli, bunun üzərində ciddi-cəhdlə çalışan qüvvələr mövcuddur. 

Tofiq Abbasov: “NATO rəhbərləri heç gizlətmirlər ki, bu xristian klubunun qulluğunda duran hərbi ittifaqdır”.


ABŞ özünün əsas rəqibləri olan Rusiya, Çin, Şimali Koreya, İran, Kuba, Suriya və s. məmləkətləri hərbi cəhətdən tərki-silah etməkdən ötrü məqsədli tədbirlərini görməkdə davam edir. Proseslərin alt qatında duran başlıca mətləblərdən biri odur ki, Qərb dünyası bütün müsəlman məmləkətlərinə etinasız yanaşmaqla bərabər onları potensial düşmən qismində görür. Türkiyə bu sırada istisna deyil. 

Bir halda ki, Türkiyədə ənənəvi hal şəklinə düşmüş siyasi çevrilişləri daim NATO hazırlayıb həyata keçirirdisə, deməli, bu alyansın islam və türk birliyinin aparıcı dövləti ilə bağlı əlahiddə dağıdıcı planı mövcuddur və onun vasitəsilə alyans Türkiyəni sadəcə zəiflətməklə məşğuldur. Belə olduqda alyansın bu məmləkətə xeyri ola bilərmi? Əlbəttə ki, yox... NATO həmişə üzv dövlətlərin suverenliyini məhdudlaşdırıb və indi də bunu edir. Türkiyənin timsalında bu qabarıq şəkildə özünü biruzə verir. 

Odur ki, Türkiyə NATO-suz da özünü layiqli şəkildə qoruya bilər, eləcə də bölgə siyasətində daha məntiqli xətt yürüdə bilər. Məkrli “müttəfiqin” olmasındansa tək qalıb özünə güvənmək daha məntiqli və etibarlıdır.”

Gülşən ŞƏRİF
pia.az


Etiket:


Digərxəbərlər

General Mövlam Şıxəliyevin 2 milyondan çox əmlakı özünə qaytarıldı - Siyahı

Putinin ilhaq və səfərbərlik qərarı - Bundan sonra müharibənin taleyində hansı faktorlar əsas rol oynayacaq?

Populyar xəbərlər

Azərbaycanda polkovnik-leytenant vəfat etdi - Foto

Ermənistanla Gürcüstan arasında demarkasiyası prosesi - İrəvan Tbilisiyə bir kənd verəcək....

Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi müharibə istəyir?..

Şadlıq saraylarında menyular bahalaşdı - Qiymətlər

Yarım milyon mənimsəyən baş həkim həbsdə öldü    

Azneft”in baş direktoru vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat

Ərdoğan: Qarabağda hansı addımı atdıqsa, qarşımıza böyük qlobal ittifaq çıxdı

Qurban Qurbanov hərəkətlərinə fikir verməyən futbolçunu cərimələdi

Ən çox oxunanalar