ABŞ-ın tanınmış tarixçisi Ronald Feinam hazırki prezident Donald Trampın hakimiyyət dövrünün qısa olacağını açıqlamışdı. O, açıqlamasında Trampın ABŞ-a ən qısa müddət rəhbərlik edən ikinci prezidenti olacağını iddia etməklə yanaşı, prezidentlik dövrünün 199 günə qədər başa çatacağını qeyd etmişdi. Eyni zamanda "WikiLeaks" saytının qurucusu Julian Assange ABŞ prezidentinin Şimali Koreya ilə bağlı Çinlə ticarət əlaqələrinin kəsilməsi haqqında qərar verməsi durumunda dövlət başçısı postundan gedəcəyini bildirib. Bununla yanaşı, bəzi ekspertlər də Trampın vəzifədən gedəcəyini, hətta bunun 2018-ci ildə baş verəcəyini bildirmişdilər. 10 gündən sonra isə Donald Trampın ABŞ prezidenti kimi bir illik fəaliyyəti sona çatır. Yəni, bir çoxlarının gözləntilərinə baxmayaraq, Tramp Ağ Evdə bir ilini başa vurur.

Son günlər isə bütün dünyada ən çox müzakirə olunan mövzulardan biri də Donald Tramp haqqında jurnalist Maykl Wolffun yazdığı və iki gün əvvəl işıq üzü görməsinə baxmayaraq, bütün nüsxələri satılan  “Atəş və qəzəb: Trampın Ağ Evində” kitabıdır. Bu kitabda Trampın keçmiş silahdaşlarının müsahibələri toplanıb və belə demək mümkündürsə, keçmiş silahdaşları Trampı bütün dünyaya biabır ediblər. Kitabda hətta bəziləri ABŞ prezidentini “idiot”, “axmaq” və s. kimi sözlərlə xarakterizə ediblər. Həmçinin kitabın müəllifi Donald Trampı intellektual səviyyəsinin ABŞ prezidenti ola bilmək üçün aşağı olduğunu vurğulayıb.  Ağ Evin sözçüsü Sarah Sanders isə kitabın “yalan və yanıldıcı bəyanlarla dolu olduğunu” qeyd edib.

Trampın bir illik prezidentliyi çərçivəsində daxili və xarici siyasətdə xarakterik olan hansı uğurları və uğursuzluqları oldu? Bu bir ildə Tramp öz mövqeyini möhkəmlədə bildimi? 2018-ci ildə Trampın vəzifədən getmək təhlükəsi hələ də mövcuddurmu?

Mövzu ilə bağlı PİA.AZ-ın əməkdaşı politoloqlar Arzu Nağıyev, Şahin Cəfərli və PİA.AZ-ın baş redaktoru Azər Qaramanlının fikirlərini öyrənib.

BQPJLjo1oq7yUi1C7LRuihlkcw4qkhtCCaCtPNR8c0kkvWWiCV9PRaBRrfAqz3VfMc5cGBwLdcQCZT7VRs9KKUc2gV5VKqfCTt0OOF7ANWEAeGSqF1XXLID1jCBHG5rAQRm6py81bn3i0Q9dhdhw4qZVomc+0cTImSlrqPJAblXLWuakWobZu7pXStfK0tETcLKimefzKcbWWWXrY5YmkkNc00FacPeVJy3+wMicGOcZfRaKVA0qfEpSe92tnZCWGrxUOypvy9iqKvbLnmibCYmEvwPD6DQu4+Z8lZrmu3qrOIyMy04uZGaRsu0cck/Uhp1cMVRQ4a/Jd2K/BKJXNjOGKudR2qV08vahAuy8XMshkeS4itK7+Gah7ybI+ESySkl5FGA9mnJWll1xiEw5lpyz1TFmzMNACXmmlSgkbAAyJgJAyGuSQv68DDCXN1OQPCu9LW272SsDHVoCDl3Lq02NkjMDhVvyUVT7ws2FsTjIXSSEE51oD3Ka2hfC2Ngkq5wHYaCRU01PcnUWz1nbQhpqDUGpS9uumKUhz21IFNSMlUxG7MXZgrI5wxEeiCDQd6b31P1FqEnGM+enyU5Ybtihr1baV1zJXVsu6KUgyNrTRNM+FOge6zOxnWSMnxJyU5YLupY3g+k9pcedMlKWi7YpMJewHDkO5OcIpTdomkihw1tDGRDSJjnHnuTm6ibRJC0+jE2p5/mitcFgiZXAwCuRpvR2axxx1wMDa60CaYr20knU2iOUfZI8RWnvUWXmy4JjUuex7jzOnvV3nszH0xsDqaVFU1viwMliwkN3AGnoioJp4BNMZpYbkdIQX5ucQTl9o1Ou9XGK5WNaGtYOZ+ad2eBkYAbyPHIUTlkq+f5vJvWPoeDx5yp20ey7gMTDWu4ajurXNVaxbOTOfmKeS1u02js0I9ij4y0VIw+JNfcr/2s+Iv/AAl+aqTtmi1p48R+dVXZ7M6zShwqKEEEagg1FfELQ7xt1BTCfgq1eEQk8A73Gi14vJfZPL4p6LLHO212qF4FWGNrsxlm3FTzKWuqIfTpSBRragUFBuCktkLPgscLTqGnn6TlKkDguzXz8UwzhtrkfOxzzngAFfu08E72NjNZXkEYnb/E/FWYgIK6YYXfefWue3q3NwGlT62ZGSrcMjo7VK+SF73GuCgrvyz4UorkgouKvsq18bJ5XMNa1oQQTQE0HiVHttL5JestMMj6egxreyPNXhEVdTCFpjD4nNpTEwinCo0VNue7ZZDhlYQ2Nj8III7Tvz7FeqoqqaWKhszYZTI0yNLWxtoKilauqne1lml6yKWJpc5uIZCtOHxVkqhVXTFItV1TRMgdGwl+F+OgzBdx8CVZLju/qrOGEZkVdzOo+CkiUSmrh2iQRIDQRIKg0KokEB1QqiQQGiqgggCCCJQBRrL4jdK+LOrThqdCeA9yk6Kr3rYOrke5gzcWye3tU8c14+bq8zY6Px+Oe7Z1/nwdubQmmeZVavba4QuwxwukoSHOpRopwO9WaPOtd9VXNodnWOBoxziRSozI5N0B7wuPjPbenZZfXIaWTbkS1Biez9qlWqUm2hYxrS9wo7PQ+5Vq5dk5+tFGljRTM5ZDuUjtzchBYIa6ZgfBenU4vXwT2nPz9mF5bawOqGh34aJOyThxa5pxA05EFQsF3Ozo88MJbXPfiUzY7KImUpvr8StWczMeX97vs1K6XNMLA0g0FDQg0O8J0VVujuN/UyvdXtynCTvDQG15VqPBWkrq5uxxdz16scFEjKJaZBFVCiCAIIkEARI0SAIVQQKAkKoIIHSCCCoCCCCICCCCDnDmukEEAQRgLoNQc0RhqUDF0WgCpyA1J0HigSDU3t1nq2orVulMz3qsbT9I9kswLYSJ5P2T9WPvP38m18FlV5bX2+2OLpJ3tZuZGTG3lRuZHMlLx7TKvPfrdjYIn8UdsvQQsJ3qFsF4h8THcWtPmAU1vhxwVwl7nHDGwak7/ZXNfNk+cfW3408jv/qfrLQC50hqKEUY3KgIrkUzvjaiKZ7WjESdC0Z+CiJLutQbUwhwzJaHioB7iKlRMvWNp9S9tN5A0/dNQvacc/6873394tsDxIwOIo7flv7wuIbG6d4iZq7KvAb3eAqo2wWnKuKoIzrlnXf36qN2lv6WzCN0EhZIXZOFKhoGeRyNcsipxz/fF8vecezabLZGxMbGwUawADw+K6IWY7KdLbXUZb2UOnXRgkc3xjMc215BaVYrxgnaHQzRyA6Frmn2V9i7cfL3RkLmicujSZamBEoilHNXBCDlBESgoDqiQRIDRIIIAggiVDtBHREgJBGQhRAEEEEARtCIJRoQN7wtjIInyyGjWCp49wA4k0His5tfSpKSRDZ2AaAyFzjzIaQPCqlulS+IxCLM11ZHOa54HqsbmMXeTTLuWXQx5nkCvTnlm1Z5ukS8XaPjZ92Mf7qqJvfai2TsLJrQ57Dq2jWg8wwCo5poWpnaxktesjOou0EvcGp/1YDckyg1PH4KTw5U7lIVetl48ViieDXC58T+5wONo5YHs8inkdqwSAuzoKNPCqgdhLzbGZrPIXdXKwluEAubNGC6NzQTQmmNpG+oCkJZi12GZuBxFQdWPadHxu3tPmNDmuH8jxZ1s+q+n+N5p1z637iw2uGJzPrZDnpTJQNosYbm19QOJTG0uB0ceVahN3VdkXGnkvGR0Xp26XMhuhNT3Kn7T2gvlLT+j7NO/U/AeCv1wXOZ5A1voA9o7t2QO8+5Z/tBJjtVocNHTzEcusdT2Lp8HH7cP5Pk3+qHGRTqHjTPjvTZ4TqyLpciXsV7WmI1jtEzeUj6eVaKx2DpDvCOgdIyUf3jBX8TMJVVYF3RayJrZNjds229z4zH1cjW4qB2IObUAkGgIIJGXeFZnBYRsde4slsilcewexJ9x+RPgaO/dW9PCxY1KbORoPQWFBEgjWgSC6ohRByiXeFCiB7hQwrI29JV5b4IT+6//klo+km3+tBD5PH+5XE1q2FclqzmLpJtBp/6zDyxfNQ+0e3luOYpA3cxmbuZcRXyomGtcKJVHozvOa0QSOmeXkOABdmQS2pAPDRW8hTFEEsxJtCrHSTfhstlwNrjnrGCPVbTtu46ED95JNKzXa+3xTWyaSIHA52RJ9IgBpcOANK071GQOpiPIexIvbUVHh8klHNUHw+S9vp5HwemttGS4ZLmlZe01XdEbZowdVJQDLWvfomlnyqPEfFPIdFItG1xa7E00cCCCNxBqCORC0G5y28bOWGgJJcyv6KcAdYxp+w7supwdxCoDgrZ0VTD6W+A6StxNz9F8dTWnEg+xZ7mxeLl1H2mxmKR0cjC1zTQjM8iDvHenl1XRJan9XC08XvNcLBxPE8Bv81oG12zhna2QUa9tA5xHqE5im8jUDmN9U0mtL7JZyYAyGJmbnPo6SQ73OOgJNBkMlyf8L7f+O6/kz0+PtztPMy6bCxzG5h7WsaDhLnZuJcdaVFXUWESvLiXHVxJPMmpTi8r0ntTzLaJHSPP2iSGg54WjRo7gm1F0czI4+rtN5GHVOrCM0KUFUrYmUBJWozTkFdk5JuH5pS0SUbVaQ2kdmOQXoHY+1umsMEjyC4sp2dOyS0eNAK99V53jdiK1Togvg1ksjzkR1sY79JG/wAJ/Es1qNFeuSlXhJlYaEjCILpqGq3tLtrBYZRFIx7nFof2cOQJIFan9kpKw9I13yek90f32kjzZUKm9MVmLbVHJXJ8TQBTOrHuxGvJzVUWWMOaHAjOo8v+1cZ1uQ2xu4/2yHxdT3rsbWXef7ZB/mN+awtt1t308l1/Rcf5CYasTgiwoy5dMVZHZwQclAbSzEuOascGtVVL8fV/iqrYeiOAtsFSKF0rz4ANA9yuRCr/AEc2cMu+EAk1xuz73lWOiy1BMCxjpAv42m0kAARwl0bKGte12nnmR5ALRdvb9NksxwGksvYZxH2n+A9pCxqKPJb4n7Z6pB5yq3XeOKYtf2jTQj2pxO2mn55KNdJR35z71akPoil2yUTVhShQKSMzBHNO4iKc0zbIj6/OnH3q6mHWNSGyt4dRb7PJuEjQ7k7sn3qHD0lI+naGoz8s0tMeobXF1pDRu95G/wA1Qel4iGysiBzkca8mj5ub5LRbjfihifvcxrvNjSso6cLRWeFldI3Hzd/ILGfNXWSmNdCNLtaunCgqtYaaStqQ0cz8Pz3JeXstpvSkcOHM6nM800nkqUBwpK3y7l200CZTOxOAUqn1laAFJXLeRs1oinb6jwSOLdHjxaSPFM4oqAUXeBVHoawW+O0RNlhdiY8VaaEb6GoOYNQRRduCzDoz2m6pwskh7EjqxH7Lzq09zvfzWovC87Gia7auCumoqgdNcTPo0DqdsSlrfuuYS/8Ahas6u8fVj73wWgdNjvqrMP25D5BnzWfXeex4/BVD1ECixIiVUTAC6C5aV20qBUaE9ypNudWTx+KuFqlox3JUvFWQc1R6N2Njw2GzD+7afPP4qXLgAScgMyeA4pncseGzwt4RMH+kKsdJ1+iGz9Q0/WTCh7o/WPj6Pmp9qoW2F9G2Wlzx/Vt7EQ/ZB9KnFxz8uCgZpi3QV8Vy+0Bo4Jq+0V9Vx5Ar13IwTmndqWeRB9iYWiUGlE4md3EJpKQf5rztah5BInLSoyGRPGSJKFy5IyaI8S5cVQtDLUI3pnG/Ce4p04po9J9HV4GawWZ5NT1YaacY+wfa0rKumC1h94OaP0cbG+JBefY4Kz9Bl4B1nlhJ/qpC5v3XgH+IOWe7eWjHeFqd/e0/C1rP9qT7qIRq4MoxV3N95/l71xNNhaSmLXEjXM5papxPaapp1qJySJWdCz5ElAe0k3JSzOOaKk2An/vL+aXEVNTU+xNI5hxTlktVtkZC2bYPaP6ZBhefroqCT9oerJ40z7weIWMYhxUnszfRsdoZNmW+jI0esw+lTiRkR3hLFbsUGlFHI17WvaatcA5p4gioPkUYXmrO+msfVWY/tye0M+Szu7ndk+HxWj9NI+os/wDiO/hHyWZ3cdVRIVRYkAUSImWuXYckH9lxHBdh6BC9pqRnvVZu4YpmjvUvfcmSb7GWfrLZC3jIz+IKj0kwBjBXINaK8AAFhW1N/fTbU+UCkYoyOv2W6eZJPjRbFtW+litRB/Qy6fcK8/B+7gnJT0ZoOhB703bIlBKvTWcE+yApharqJ0Pn/JPjas6DNOA8UUyVfmK4675G+rXklvo0rdYpBzY75L0X0b7DR2eNlptEYNocMTWuFepB0AB9emp3aDfVxtPtEZJ3WSKQsZEB9Ie00cXOFWwscM25ZuIz0HFeXfU4mt8c3q482uDgcJaQeBBB8ijEbiaBpJ4Uqt2ddkDyMcTHEb3AOIJByq6uWSkbLZYmeixreTQPDJcv8v8AyOifjX/WBC47S/0bPKa8GO+S6fdNqYPrLPM3vMbwPOlF6JxtDTSiiG3ucdMNPzwU/lX/ABv+Lv7Z/wBDVvMVulidUdZEcjlmw1GXJxVVvN7pZJ5gCWGaQl4BLRieS0F2gNCFst43q5vajiEhbr9ochv3qLjs8tqjdHMzqoXAjq2gN/0j0fet/wArJ9M/xP3rELZNU0Gg96Vs0TnkNY1z3a4WtLjTjQCq06fYOyDGMBBoC1xc7fploRXWtVWLsb9Fm6p5PVyEB1HObnWjXVaQciD4VXpz5p3ufp49eK85quy3dMPShlHON494Tf6I8+qfHL3r0/0e3k8xugfI6Tq6Fjnkufgd6j3HNxad5zo4DclNttiYLewmgjtAHYlA1I9WSnpN9o3d/pxZ1NefUvNyvLf9HP7vNKRXY4HMtVhva7pbPI6GZpZI05g+wg7wdxUW6QhbyM6KOzhqW0TYz8fP5oGVFLOcuKpJ0iTLt4QxtvRreXXWJrSauhJiP3QAWf6SB+6rSsm6Ibyw2iWA/pWBzfvRk182vP4VrFVmqz/po/8Amg/xSPNh+Sy+7ne5ap0zMrYozwnb7WPCyawuzQSjHIykA5dB6IkpbUCGOqNKc6ZIjaRxU9BsfH9NFi63stjLw4t1OTqYa/tHerC3o5YNJx/lD/kisqvSaqnOiizY7ew7mYneTSB7SFbbZ0XNk/tNOUQ/5KS2O2KFgkdJ1vWlzcIq3DSpBO88Agt95QdbDLF9tj2fiaR8V5ua878jv7jwXpZjVlt+dHBkmkkhmDGvc5wY5pNC41IDgdK13b0hWftkRyy0yGqsNq6P7cz0RHIP2X0Pk4D3qFtVz2qKpks0opvwkjnULWoKBgA71c+jS5habZGXiscTg5wOjnDtNae6or5Ki2dzqCrTw0/PcrZsttnBYS2ge6tC/sgUO+hr2qcldMeiL3vFsEEsx0jjfIf3GF3wWBbK21zql5q+V7pHni89px8SXLRm7U2O8rLLBHaWYponx4XODXDGwtrhOeVVi903l9ElMVoaY3sdQg6g8O8aEFc3m5tmPfwdTnr5a1ZJa0Ov5196fRyeKr9y3rZ5Q1scrXOwjKvaoO7VS5lodPFfOvNj6EsLWq8WxtzHhvUJPLHKcQcY3cdR+8N4St8WgEUpXvqoZ1RXtCh9V3wIWpG79O7XbHNqcjl6bDVvM7x4hPrDfPotca1pmM1W7RIIgAGkVyrWo8CubvBaato0Znz7lv0mPO9fqrxaHtwknSmVdKVz9iqO0NisWOMvc8ydXikYxwYw5lw7WBxMhBoRoMu9JX5tKyJrQZKuGYDdajQ/9ptHe9nfSZ87QZI2OdGSwnF2mvD8RGWW6pzrwXR+Nxm2uT8nqZJFp2Dt5ba3CM/Vus7yKkE4g+EHFTLFof3t2i0d14ONM6Zj+aw65tovo9pa6MOkibHgcGxyOLseFzjGTpQtaPA5ZilytO2AADmRTPyqGtifwyqSBRdMyOW3T7bi5GWyLE4gSNxYHb9a4TxFVh8xAJadWkg8waFW3aDaa8ZsmWeaJg/u3kknUkgKs2bZ+0yD+qe3MA1Y7FQ7wD8SFvWcRr+I8kmHU00Vmsuwlrd6rhrrQDU4d/Cie2foztbvTlibXm5Z1VOBpyQLloUHRb9u0n91o+JTtnRjZx6U0x5Fg/2q6EOh27AXTWlw9GkUZ7z2pCPDAPErT8SjNmrsjs0IgjBDW1NSaklxqS47ypXqwoqo9KkOO7pCPUfG7/WGH+JYrY2muVF6JveyNlifE8VY9pa4dx4HcVUmdH9iGjH/AOY5QZgSUATuHuWpf+D2PfE7/Mf810Ni7EP0J/zJP+SojJL6aL0ZaMxGSWE0zoY8Hvor1Hf8B9enMOHwWR230m/4x/iCsg0Vn0NJjlDgCCCDoRogobZH/wCVn3pP/wBHKYUQu12SaFORokCiuQEeEcF01Aohla7pgl/rImu5gV89VFf+BWAmps4J73P91VYgloUFYm6OLvd+gDeRcPikXbFQhuASS4RoC4HD3NxA0HcFeDoo86qKop6OIg7G2aUOrXEXAmvOlVMNui1tAAljkp9tpaTzLaivgrKEZXn1zOvt6899c/Si3pctufkBFT77vi1Q0ux94OpR8bQN2Jzh7lp0iJSePmL15er+2ex7EWhxBlla6nDEAPAKUsmxLRm7C7uOI/FW46I2rXrGPaoWzbNQMz6tle5tPin4sEY/Rt/CE8K4etRnonDZxXQJ31SSh1TgqoayxBIhOJ01VHSFVyUCgBXBC6KJqBazNzTkpCBKlQIzJEJWZIhB0ic0IIKj/9k=" alt="Image result for arzu nağıyev">

Donald Trampın seçki qabağı xarici siyasətlə bağlı verdiyi vədləri müəyyən mənada həyata keçirdiyini vurğulayan politoloq Arzu Nağıyevə görə, ABŞ-ın daxili siyasəti ilə bağlı problemlər isə hələ də tam olaraq həllini tapmayıb və o, öz komandasını birləşdirə bilməyib:

“Trampın prezidentliyi dövründə bir sıra problemlər yaşandı. Ən  problemli məsələlərdən biri  Rusiya ilə ABŞ arasında olan seçki öncəsi  gərginliyin öz məntiqi sonuna çatmaması oldu və bu, bir problem olaraq qaldı. Məhz buna görə də Trampın komandasının formalaşması başa çatmadı. Hətta yeni ilin ilk günlərində də məlum problem yaşanmaqdadır. Rusiya ilə bağlı sanksiyalar yenidən gündəmə gəldi və öz platformasında qeyd etdiyi kimi Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiqi davam edir.  

Trampın köməkçilərinin onun özü və ailəsi haqqında yazdıqları məsələlər Böyük Britaniyanın sabiq baş naziri Toni Bleyer səviyyəsinə belə qalxdı. Əsas məsələ ondan ibarətdir ki, Trampın öz ətrafında olan şəxslər komanda şəkildə formalaşmağı bacarmadı. Digər tərəfdən, ABŞ vətəndaşlarının 53%-nin Donald Trampa səs verməsinə baxmayaraq, vətəndaşların razılığı tam şəkildə bərpa olunmayıb. Obama vaxtında tənqidlərə tez-tez məruz qalan tibbi sığorta ilə bağlı məsələlərin həlli müsbət hal kimi qiymətləndirilsə də, Demokratlar Partiyası tərəfindən buna zidd olaraq müəyyən bəyanatlar verildi. 

Həmçinin  terrorla mübarizə daxildə tam şəkildə bərpa olunmadı. ABŞ üçün terror təhdidi bugün də təhlükə olaraq qalır. Bu problemlərin həlli istiqamətində Respublikaçılar və Demokratlar ümumi mövqe ortaya qoya bilmədiklərinə görə problemlər problem olaraq qalmaqdadır.

Trampın xarici siyasəti ilə bağlı onu deyə bilərəm ki, öz seçki platformasında məhz terrorla mübarizə  istiqamətində müvafiq addımların atılacağını qeyd etmişdi və bu istiqamətdə çox mühüm addımlar atdı. Suriya, İraq məsələsində öz mövqeyini ortaya qoydu. Bildiyiniz kimi, xarici siyasətdəki əsas problemlərdən biri olan Qüds məsələsinin yenidən qabardılması silahlı qarşıdurmanın yaranmasına səbəb oldu. Hətta üçüncü dövlətlərin ittifaqın meydana gəlməsi problemi yaşandı. 

Digər məsələ isə Şimali Koreyada nüvə problemi ilə bağlı idi. Demək olar ki, nüvə probleminin həlli istiqamətində Tramp öz dediklərinin üzərində durur. Eyni zamanda ABŞ-ın xarici düşmənləri siyahısında Çin, Rusiya və bir sıra dövlətlərin olması məsələsi yenidən qabardıldı. Avropa İttifaqı ölkələri ilə ayrı-ayrılıqda müsbət addımlar atılsa da, ümumi razılıq hələ də əldə olunmayıb. Əfqanıstanda terrorla mübarizə məsələsi davam edir. Həmçinin Tramp seçki platformasında miqrantlarla bağlı verdiyi sözün üstündə duraraq Meksika ilə sərhədi bərkitmək istiqamətində müvafiq addımlar atdı. Bir sıra müsəlman ölkələrinin məhz terror təşkilatları ilə əlaqəsinin olduğunu səbəb gətirərək, həmin ölkələrdən miqrant kütləsinin qarşısını almaq üçün müvafiq addımlar atdı. Eyni zamanda “Green Card”ın lotoreya yolu ilə əldə edilməsi istiqamətində müəyyən qadağalar qoydu. 

İqtisadi məsələlərin həllinə gəlincə, Cənubi Qafqaz və Azərbaycanla müəyyən müsbət tendensiyalar yaranıb. Yəni, Tramp Azərbaycana qarşı müsbət çıxışlarla yadda qalıb. Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində ABŞ ATƏT-in Minsk qrupu həmsədrləri kimi məhz nüfuz davasında öz təkliflərini irəli sürür. Hesab edirəm ki, bu bir il ərzində cənab Trampın fəaliyyətində xarici və daxili siyasətə təir edən amillər məhz sadaladığım hallar olub. Trampın vəzifəsindən gedəcəyi isə gözlənilən deyil. Çünki ABŞ təkcə Tramp demək deyil və orada prezident 4 illik seçilir. Onun impiçment edilməsinə məhz Konqres və Senatda baxılmalıdır. Eyni zamanda yenidən seçkilər keçirilməli  və ya referendum olmalıdır. Bu isə inandırıcı görünmür.  Tramp seçiciləri üçün verdiyi vədləri demək olar ki, müəyyən istiqamətdə yerinə yetirməklə məşğuldur”.

VHP/xAAaAQACAwEBAAAAAAAAAAAAAAAAAwECBAUG/8QAMxEAAgIBAgMECQQDAQEAAAAAAAECAxEEIRIxQVFhsfAFEzJxgZGhwdEUIlLhI0LxYgb/2gAMAwEAAhEDEQA/AN/RailrnGsSloooAKKWigAopaUCgBAKcFpVFOAoAAtUfHe1+EwgIkkzODbu4+d7+R1sv7xFYn2h9viWbBYNytrrNKLg32KRncerfLzrm8TaXN+oBtoT1C6i3+jToVZ3ZRywdJ4t7WW2w+Ft+tK9/wCymn9qqE+1HiIuD3G/9Ebj08X8ay3qbk+Q1bXwgA9T/q9RJgb7e7rf49R6031cUUc2bbCe1fHKbyLFIPKxTr5i9/KrfAe2M3Amwot1Mb/WxX/GuUMb/wA6aaPVRDjZ9Ldne2OExpywSc43RxlfYX0O4HmNK0Fq+TsJiXjcPGWVlNwykgj3HcV2LsL7RC4WHFsCbaSGwI//AE6fvfOlTrxyLxlk6dai1OU3FxQRSy4y1Fqfai1QAy1Fqdai1ADLUWp9qLUAMtRan2otQAy1FqfaktQAy1JavS1NtUEjaS1OtRaqkjbUU6ioJIgpaKWrlAtRS0VICUtFFQAU4UgpwoAcKz/b7ibYbASyIxVzZFINiC2lx6gXrQiua+2rFcmGgv4meQj0QKoJ/rtV4rLwQ3g5ai7m1zvdtQOtz5nfz/lacO4FJPmdb2RWJJ3AFunS+9ulV2AGdxfYMCfmP5WrtHs24EEweaQXM1ywP5TsPlT7J8K2IqhxS3OPT4KRVDOmVNQgO+tsx19DqfWoeJh5Rppfbw/M2ufrX0XxnspFiZEdgBkXKBluBre4G1/hUPiPs6w8iaDmDK1z1ym9j6VWNkuwvKqPafPM8WXxX9wB2950/jXmgzGwU+ld3xfs7icXkJLeYNtfSoHD+w8cT2yDQnp66G9DvSXIFpm3szmmE7NO4zWNuvp/Oq3FYF8PKEa4uQUYXB9CD5g2r6EThKKtrDa1ZTtz2cWfDEoPvIyXS3X8y/G3zpUL3xbjLNMlHY1Hs24z9r4dG7eOO8UnqyWAOnmpU1piK5j7Cpx3eLiB0DxSAHpnRlP9wV1EirTWGITPOinWpLVQkSkp1JQSJRS0UAJRS0UAJRS0WqAG0GloqCRtFqdSUANtRTqKgkhCikpRVioUtFFABRRQKgBwpwpq08VICiuU+26P73CH9SX3eKL+Yrq4rnXtWwWebDsRdRFIPec6Eg+lrVeDwyGsnOuD8OLyLb8ThTr52JHvsb19AcIULEqjSwrlnZjBgTAWu1208tgfjfT/AEK6nhIsqgHe2vvpds8s00wwizRzavUTGosBqWLdavBtoiaSZ5s1+lRpfd76kvKB1rwdwaJFoZK/GPYXqqxR5T7qu8QwtVHxRuU28qzyQ/OxnPZRhRHxLiCDQZIyo/VaRm09Lmuomue9gosvE8Qfz4SMg+6Uhv8ACuhkVpzlJnOksNoYRSU800ioASkp1JagBKKWioASilooAKSlooJEtSWp1MlkCi7EAXtr5naoAWkpbUVBIlFLRQSQKKKSpKi0tJS1ABSgUAUoqQFFOFIBThQAM1gSdgCT7gL1lO16jF4QSwEP3eZrDdkK8wGxBBCtbrlt1Fa5ayXGsMMOpaMMGUnKF2IOoB9KrOTjuPorjPKfMy3YXEBsYABZSl1+pJPvLfQ10qabKLn61zvsYP8A1FyFsojLAdULEMQfiT8LV0KbC51tVbOew6tcMdzJce4vOQbyCJBsVtr6kk1gcZ2jmSS8ePDWPhGcj57V0TivYuOZxJLK5y7JoEAHmv4r+pqli7G4WJ3ZEsHFjmvlAJBsgJ0FwKbCSxuUnBuWx4dnO1GIkIjMgcnaxJt5761qeO8YfDx5mv4daZ2c7HRRus+TKQQV87fHYHyqx9ovBu/wbINDy6+mYX+lLazuNU8bdTkPF+2uKlOVJhGvSxsfS53qBHNiHYOMVdr3FnYWNaqbsJAY7FWJ30azfC+hqBL2XQMpTMmW1tLXt1O+Y+tO4oJGaUJt5fibP2fYdpcRFO5GaOF83Qkl1At6akn4eddKNYX2fYUrMxO4ib6vHf8AgK3ZqsHlCrOYykpxpKsUG0UtFqgkSiiigAooooAKKBS2oAQUMB12917etqWnA67keoF/nRFZaLY2I0MlwDp8NvhXpUaA6kepqSKr1ALUtFFQBXUUtFSQFLRRQAopRSCnCgAFPFNp1ADlqLxGMZcxUsPxAC5t0IHW3lUtafapayi0JOLyVEEaByVC3IFyAB8D1010qyiIqDiVKvqth0I/F5+6veF6TyZt2ksomPGraEUxOFxA5yLkeev8aFe1RsfiCbKu5Nqamksi+GTeEyYJlZrDW29JxrD54relZ/j/ABSbAQ5kw5mUm7ENlI9+hJrI4z2uR91orZj+Ag3XT5H51O7T2KtJSTya3AwpIhVhqDqDofO9LJwiFRmy3PQkk2+dZ/spxtsR96y5eUdb6anX51dcSxvS9JZpxlHt2TYHEPbbuz/fW1ao1k+w+ssx8lX6t/lWtNNr9k593tjTSU4001cWJRS0lBIlFLRQAlFqWigBBS0UVBIhr2hFgXLEaHTpXg1OxmHvGJFUl0vl1ItfQ6bH41epZeQlywytwp1O299Nj6j0O9TVquwxF9BluBp5XFyKsEpUvaZZj6KKKggr6KKKkgWgUUoFAC0opKcKAFFLSAU4VIDxTxTFr0FSiCNxNLx3H4SG+A3+mvwqBBOLb1Z457RtbchgPflJ0+VYqLGNGFzbG49zKxR1PqGU1SyPU00S2wazP5VUca4quEifEPrlHKL+ZqMnGQupBNzYW6e/0pJMOuKlXvVDKhuFOtzuLilmjOxmsV2s+0RgNKliDoGBOv6ov5WrM8S4bw8q8nftnYjKqqOWwIJHpf8AhXVeJYg4cZoYA58gBf8AhrWSx3anFPdTgCgPVl/7dKap9jKerh1MRwbiLYeZFhkZkzagg2t1B3FdGxZsqkncCqyCIZM8iDNvttfy86rsbxFncLmAuQoubDU2F/KlyfrHsCXq0zpHs/h+7ll6M4UfuAkkfF/pWpYVzns72yMOFCrCk0cRZCY2McgYElw8cl7t4iSCPOwFaDB9vcHIQCXjJ2zqfpbU/KtPq3FGLecso0lqS1eOFx8Uv6OVH9AwJ+W9e9qghpp4Y2kp1qKgBtFLRagBKSnUlBAlFFFBZDCL9Cfdv8KlTtlVVuR6HW/nr5ivGCPMw0099v8AzXpi2IBO2lgG8OY7c300p9KwslZvOxQxAq5UkmzGxJuSrarfy3I+FWSVXOALWBGmoNri2wPoL/KrCM6Vns9oulselFJRVAIFLSUtSQLS00GlvQA8UopualDUAPFOApmYUokFSB6rUbiHE4oFLSuBYXt1t5+g9TYVVcQ7TwqrhZQuQczkEgEg2yrpnOmgB+lyM/hOEti2bEYt+4iRhdri97aICdpTfne1xoi2sba6NM5rik8RXX8ETarkoyWZPp1+PnJd4HizYuZBYKgldBa9wzQPlzE7nm6aeVxrXhjoklV0QEKT3qXvfLLzk3Jv4y9RsLicLGuXCRMqxSK5YqVDsTlYjNzM1iLsdT86tOMxZC0iC4QmQWGrxObyj1KtcgeWUdavqKoOn9vwGQ41fhrGxhpcW0LFX+dX3Z3jkbtYkA9L9fjUfj3DRKudbG+oI61hMXC8TaEgjyrlxe+5rlyO3DiMa66fSqPi/aqIct1J8vjXKMTxKc2BdtP5VBdpG3uffTUthWTb8Z48nd6asRYWrmPGsc7y2J5VOg9ep9TVyi7sTe3+tKoMcl3v5mmUJcWBF0nwm27PqzyrKnMuJSzKP/tQAsRr1dFbX/mV74jhOIWU89ozZ1diuVkOoJ8z011qR2KhRMKXszMjJODrYZCM2vTluTb8lq2GMKKSkcQGYM+Hkc6o9rvFe5JF9Ra2mg8N60qEprMdmNjYqZpTSaf0yZ2MtDIhkzyQ8zC6qhygXkCXF86eIG1nX1FdBWTER3McgkQKsiZmvnjI1IaxuQb6C2lvOuRS8TlmBe5buystkUgWUlXBZtrq7H92tv2WxDPgsoa8mDc25i2eAgNayDmvGRYDqgrYq420qbxnk/yZtQp03uCy480aWDtTl1mUBbgFl6XNgSoJ09bi1aHDzpIodGDKdipuDXIuM8PSCfMhBRxnSyJbK24zEm43G2xqd2d4pJDDPHBbNGBPEDrmTNeWJj1FrgHfMrmsEa4SUkpbrwN2q00oqFkF+2Xj3nU7UlVPZjtFFjYs6crAAsh3FyRcea3BF/MEHUVc5aS1gxSWHhjLUWp+WjLQQeZFNNehrzaoJR4vNk5rX8x5jrXpiJw6DIQc26tfUHQjN0IsdBXjMLiq7D4junKkXU6gaXDdCL7X2+VWhPheHyLuGVlcxcRa5tbTlF7i1hax9Ot/I1LwrXWoxG2pIIJBI3F9A3qBYa73r0wLe/Xz/wBb/wCutFiBcibRRRSSCqMtJ3leDNQTsajJOD27ylD14Xpb1GScHrnp4avBabNikQFmOii7WF7D/Pp51aKcnhBglCTW2pPW3Tyuen8T0rM8e4s0maOPWMGxsAxkPQAHQgnbztf0qWe0KToQC8KbMSc3pZSAQL/lGpO96T7GWi70XYXZCrcpTz7xujG2oUX8I2Fq1xoXN8lz7+5Giv8Awy4ZJcb5Ls739kY4Rx94neyBMpGRFJYRFnAzIfE8hNubRV01Fhl3+MwJMf2RfC0DGJQNnjcEknqSWTy2NqynFMOHi5+6VIylxGvhjdgknObde7O2hW9brhmLM2FjnzorQylJimt8pMUnooJs/XQCujZ/mpi+m6x2GKcv02ped5bPJiMDhmhN2Kr3hCMLi4DBlDX20YqTboDWy7N4jPFY/pIPCp3aNriw8xysv7UYNUvHZ4MNO2RS8h5hu5Ia99ToBcHQfKo+A4zkkjxo0a9pFBBsjsqzLcacrZJBtoSTtSNLX+11fI1+lLJTjHUrk9mSeLRLhZu6aQFJLsl7C2YiwFvw3uNettao8dwwSEm2laztPw4PHIDqY/vFsbFon3F+iqQwt5IKymFdkXK1wNcpOum+pJvbXc/51z9RWozwhtKdlPrV02f5KLHcNy7CqqZdNRar7ieIcG38RVYuEeQ2AvWcnBTYgaWqqOFLTKoFyASQPIAsfoCbfQ3tWpxvDDGhlYE2NlUfiY6KPnUbA4V42SQ2MiXZx0UFwvNbW5LhSAdLqN7ga9LHMjHqY/syWvB+0mHwjRwyl1y6toSmUkgggG/hOxX4VrFlAjRImWRRIkkMgyteK5Tlb9W5T3FfI1xrGxlnkZ2159P2VNhp7gK3Ps9Z/s8oiWR2id5FS4CHkDW5joWU209DY2Faa/8AbHVhdZvBT6L6DUjKysHzMA7KQSTcXKsB7xcVd9gO8gxqxkeIPAxOl2h542+MZcD9mtJxHBMZBJGIY1kQODq5vbXQAX6Hes7xR0gxUUryZrtC5N8vNE6xyAKuo+5k/jVvR9bTnVJ8/Pn3Gv0rqVZTXbBYxs/Pv8Sz7QcHCwgM6oIJ3j/ZjY5o1+C5BULg6ImKgKO+pdScpswZDlCkCxtz6frVquLYuNTiMkRYmKOYWXUlbowu1tfu1+dY2PjjyY7D3CKA17Zs52trlFhvVfVcNvElzX2KQ1E7dDKLfsv7/wDSx41hJ8IRjUH3iC6lB90+ZgrKy7hZdAw1ysEa+l63nZrjkWNw64iLQG6up8Ucg8cbjzH1Fj1rmmF47K2EEeIzyK1kuR96iAMHimH57Atn65T10HhwnFS8Kx4Yc8MwVZEW9ibHI69M+4PmwP5xTLqOFcL59DBCx3ZmunM7KRSE1jcX7R8MugUk+XvFxqLg6EbGpeG7bQEAOFU92X0kBF7tZPeQpN+lc+LUnjJrs0V8IqTjzNIR5V5shvWcxXb/AAyqhQNM7sFEcNpHBKqxLW0CjNYkmrjH8TBOVb7nXzAAN7XvqdPhWh0YWeZh45cWOQ96g47D3F7VLwkhU52OYdAq2yjbW+56/T3+WP4qt1UKVJ1F9CQLXyjra4qq0zl1Jep4OhC70tzMLHQHXRrDxfUA17YNeceijTyNvr5XqUYQ6F3AQC7Ak6jQ7154KO1LvhKDSYyq2NiyiZRSiikFzPGi+lBNAFVLC0t6aK9sNHmNr2Frk+Q/n095qUsvCDOCLOzMwijNna5vYnKg8TAAatbYHc1X8ZZmcLqsKEaa2L9cx628+puepqq47FJicV3UCrmY8vUIi8pkI67Xt+yOutrxeAIhw4JKQpErmRiQzPcZW6lstmtcXzDYE1t9TipZ2zv8O01UuMLdt317m+zvKLD8dSPFxym0saElfyvGwCuVXW7xkFrnUgN0y1tOOYlphLHHcLLEJEKa3Ycra2sBpGfjXOMdAEPImY+JLaFgBzIALAAqcu1zdTa3LWn4Ji2kwkOpY4SbumI1zQyCykel+618kNdFWQtq4orlszJfo5UXpuW0t157jIYKF5S0bk2kVkvJMGsWFlOUa6NlO3StP7PZkkM0EmoniVyMoUa3im0t+bL5VX8T4S8UzKEYcxym3RuYWPW17fCpHCIjBjldyEXvgpuR4cUhdQPRXVqVobp2QsqxjG68/I3emaKF6u/OcrHn6lx2gwgeAFrs+HYxSC4VSNMrlVHXlNr/AIqoMLY3jIAVlOgAFzazC++qFhcm+i3Nq6NiMDG00iWZxPDc2By5k5GNxscpj69KzWF4bY/+2VRs3eODodGGl+hIrPN2RujNPYtpbqLNLOhrPZ595c8PxoOEXEyOL4cMszHYoMt2ItrcCNwANjYDpXD+2HaqaeZjCHiw4kugvZiVY2MhBve+uXYerXY6ftNjJ1MeAZiFM7LM6nSRkBMHi0FznJ8yAdLa+8XZvDZ5UK5y8ayx3u5vqpA6eJQd/wAVOuqfG9u848LtsZ2MNgO2eLjPMySre7JIgytfzyZSBr0I13v13Ps+40ZpxBiNTKCUYRhFVxqI1yKBYi/xAHWs7NwnDyOp7logdDmcILE9U1Ntb6GtB2WxEUcJVuVogxkGZzrE4uUsRZgchNgN7g7gUVLtg3jlzHXws00kn15Fv2rjviO5jAvF4je2UkAmx/CQDa++pA3N8q+Jw4VlWRZAHjz5bZCBIAwXKLstje58hYVQ9qeNT4tcwuInzyWuOdhI4ZnO7HfTp0FXnYHs/wB9FiULkEKcoQbiSO6HMdfpUxilDEdl1FNycsvd9O4q5MQiYlgsXJn10CjK3i1PoTV12BkkjxXchgCymM6ZrvAcugOn6Nh8q8+M4BBic4jDB0jcFyW3W3Sw6eVemDnMeMjkBsO8hc2soAkU4aY2HTMpNGjnCUp19cZN2t0diortfu+hf8QwEwwndtm/3eVo7O/dr3dyEuo1IIMZrOY3DDusmZRzgcimw7wNEbs2p1ZPlXSOI4EtLMgU/fwBxYf8SPkb5Du6wuI4XJ3MpIt907a73Qd4LW9UFVjqJw1EGls2aqaa5aC2Epbrf7+KNvHiFkXBYgjMJkaM5mJuZYxMNrf0bViJD3WPhQBVyyldFUeF0Oumui3ua1/Z4K/Dbl7tBPmGXU5RLmBA1v8AdP8AWqXtvw/LjRJHGQVyzZmuCQCquADrtmbbpV7oS9ak3sm0YdNdWqLIxW7in8mv7KjH8TL4lGUZZYWBFt3SMjP3ttNQOTrfKNittI3CRJGUFu5ZGOHYaW5btAD0tYMp9B+W5zvHMC0c+I6K8ruD+ZixLX/ZJ0HQW8yavfZ9xdHw/wBhxByqoLYdjb/hvzXOxeJ7ADqLHUaldc5W5j/Hz9B2shHTwhbDH7/l5fUyM+DtiGhYAHpe+thc2HQ25rdDnGyVObhqqti8ai1vXUnN7ugqd2rwjSs82XJIHysPyyADKR5rIoD294NrkVA4D2H+0xLN9vWLOzL3Xds0ikG2XMWFz1BtqCp60q7TRnZx/P39vxNdHpP1WnUJ7r/V93Y/d4B2B4Ey8QWWNyyJnDNY5CHRhlDG12zZToK6kMMb3KD01FyfOqvA8LjwUKQCSQBAQWMLXYk3LFjYXJvUhcbFqTiHOm33f0ykm9a5zUvA87N5ba7cipG+tyUP6rX08yKqOLcVHfJG4XKAbM1iC5GlzugFt6sICjajDzPfqzSfWygfWvY4MgFkwkQIF9VzE+gAcXNVnJPYrUuHLe5Hk4cFwU4hkaVnJksHZhmuLhAxNhptWlgGgPpWdkmxSKZC0USKpYju1BAAudNTf0vVlw/iPeIrXDBlBBta9xpWK/d5b3NNOywkWLS60V4NGCb5fq386Kz4G5Ko0Wp2Sly1GC+RFFR+KcRWGKzA3cgA2vrrr6ZRZve6HpUxU89B1PkOprF9qMUHlYm4yqBobEFyL/FQyj9yn0RXFv12XxHUVccuJ8opt/D+y37BSxZsTiVvdVRUAOpJBYKA3neEH1qb2ohYRDD2Sdjzy3sjO5HkdPqLaWqq4ThQnDodVz4maOTnU7tIJzqtz+jQDptVFxHGTCaRgZBaRvKVNDYDzXQDzNdPVcL/AGwfd8EL9G0zlc7J+/4snwYddQwJcHSNhdmIJ1N73S+YFtr5iTvUzsJD9nxjwSErHNAGRSQbBWC925I1ZQ7L7gPfWewXFpHxZVcveF0w4I2AjDPOQDcjnOYNY2q34dmbFwyPt94ATawZozmFjqxbKh0vbIfO9TGp6f8AbLlJfUrqLP1ibjzi9vd/fMuu1rIYlY4hs8chhY5o9bXKMdNyLH96qDi8sK5HjbvHMTqDcOweJlnQ6aAkFl0tVn2kwYKYxcwJLRSgZAbDu41P9xvnWZgCiK7MTkeJyAqoMoYxMCQSTfvB0G1Tp5wr1S35+fEdLT2Xejmsbxf085Om8Q7Qk4fD4pAqgvHfMfwzLl2XXxFawHHeJ4r7TImaUgNe0aZQLgN49xv1rQcAcvwuWBQveQiVFAH4427yPU3PVapO16h3imvmEkYIJN9R7/RhSNZONSeI8mX9DaeTtxJ8158DN8Va794wXP3UUwLN3hzRSd1qVuLkKSb10fiDxhsJKpYgs8Vlsi5ZIzItxrf9GLadfWue4vBSMIrIebvo9rXzxjuxc782Y1s+CYZpuF4aUkDI0B89nEDH5Fq1O+dlFc0u77fYzajT006mcZPr/fT3mMxMI76SOOJFAdhcrnNrm36S4GnkBXjxHEiOSeJS2ZkkmJJJsJYg5Hx0+VdB4jweCOZzaSQmzWQEjYbldtR51kp8H3uMmyxqmfCOAHP9GCL6X1FhpuRfbesWjVinKMnz/P4Oj6RuqnRXKC5fj8o8MBwZZMFhJApIEk8DEKbHOSoIP4hZXN/Wrf2cROmKVWUKJIMpv+eF8trekZFXvZbNNg8TEkiKI5RJGAhYKkiJLpzDTmk6VR4l0w2MWRnLETxyAE2BTEfdTWUdAxHntW6ulKdtfbuvPyONZqnLT1yiuTafj+T34vwyJVgzvbKHhyi2Y905X1vVVxfCLZO7hezRzJeQFTyATqbNrurdK13FeJhYJGjiPJiGvsgtIM17n1cdOtZLiHFHlTOcv3ckcmVLu2UExuL+HUOKz6Wvg1SaXP7/ANm+6Vl/o15fs/n8M6Zh5XlhwmKZ1W4F8ovpLGCdTtzBelYfiEmFindJHLkSFLFy27EWyLpseoqZwaRm4XJE5ucNIQS7f0MqzAhRqBaqDtdhRHiZGznXK4CKF3Ua5zqdQdxVdZGNby3yZT0LGVjlHHOJc+zLiRZJ8MFHPFGbEhRm7toXIHXWIVXdreJyTy4V9xJEoYICTYgq9ydhaTem+zzGJDxBw4sJBIsdwTdhiJWUAdLpnN9uXzqN24kdGgjBJs86AAaWEi5bD0uKZr7Fu0uxoT6M0+LcSeFun8jQPhFbByhrSSBWxERGotIGJzHyXmHwXQ7VznGYkiZZIiBlZcpBOUTKtgxH/MVSltMxUkkCtrwvjhk4ehjUBI27hrWu8cjZHsB+tlNz0zGsdPhe7kbCZL3OVxvmG+YegFsu3Q6XpPrFRJTxz5jdPU9XCVTfs7r8fE6BhMdHjMMmIVfwFZUGrBRqfe6HmHmt7DUComFZIJiJiApeOOU5VYZgOWVA4IscwBI1It+WqrsniW4diWZ+YGyzk3yrmI7rFj9VgQG63uNyAJ3tLCZo4IgCEAd2uLGNyVRDrfMWzAHbL7qZbU65cXR/Vf10ERvhJOprly7n/fJm64WuHkBaCKV9fEIggv73CiriPDG3hcW3zOv/AEXqD2W4umIwcJzurd2AWC2BZeRipItYsDVn9jJ8MpIvrb+amwPwpMZPHMTOMU/ZK6WXnyrGjL+Yzm4JFwCmW+o8r1IwkEh/SQwr6qxf6MqkH507v4U0ZxIxPTmNxtoOoqSuJZhyxuPWQWH01qOPPUmVbSzjAmLw0RjKyBcn4geUH32qhmxiIvcYGFb2tcKLKPQdfjpWiMRIs5B9wsPlrTooFXwrb3ACl2RlLky9NkIbyWfD4lDh+CEqC+YNbUCeUC/oAbD3UlaLKfWip4EUc8vOF5+JmAKKUCkrEaAmy5DmvlPKSATpYs97bciya+6uc8UiExypIC00h993ZYv4zg/u1s+PcZMEbKoBIQaZgpvK5Tr5LG39ash/tFZMXhsykEPF4h1ae7WI/Vg+tdPSU/5I7ck2WdkoaSySfNqP3ZteJ4VknijC8kMLPYdMxCJpvoFaueJiGWXvmBBuXN9DcXfr66V0niMsJ+1MJijBY4xzg6FARo9/xSGsm2FlUMTJG6ZHPMpXQIxOtzfbypN9WZxXuOj6M1TVNkmumCq7A4ETYpc2pigz3FgwkmcnMSNz3dhrerwSlsaCFOsxVb3vo5iJHTUgm/RRTfZiEtO5BWTLAACeXTDKy666HMPWoHDeN/exQtIAdHlYDRmkkjfQ35bh2PXcVt1rcpYfTBzdDOCy4rdpmr4hwuR55xbxYNBr55px/iKyuA4O7xuhZRdHW19SbHLb94LW+xM2GXEpmlvmgcayHZHToD+vWKwXGsBAdFzurXtZ3IynQc3XSstlfDOE1nb7G3QaqdlNlfavyTuwWLT7TIq3kEkcU3KLjNrHLttzaa+lScXh2GFiCRJH3Mrw3kYXCqzqPDf8i7kVmOC9osnEkCqAitiYVubcnJKgIG2qsf3jVrx/EyyJikRnOWVZB3a20cIx5jtqX6V0NXUpZa7DkaK2atjxPr4kXjSMkAlea/dTQycihQAGKmxYm55xWj9niwjh88Ng7RSToL89wpLpa+nXpXP8Pg2dZA4F2icXeQyPcDvFHLpuo6VuvZs4DTKSTmWGTQBQS0ZD6DfUelRS4vSPfk/PiP8ASensWqylzXnwF9oHadooo3RQO8j0LOFItb8I1PiG1c+4NjpnxMUzXsQq3C8pWR50I1ve7ZR7zV72xcDCwxqqgxSvDtmIyFl0LXt4BVFigckdzcnvIgSSeZsksOvl3ifU1losrWq4EuaZunpZy0Kk3yaz8zQ9g52+1vBI4AeEqQ0m5jleECwsb5W0FUnE4AkkAJUWk7psmYm6zRyqCW2bNn2+VTuH4tIOIJKc5DFind5QMs0aSEMbgnUXFrfiFe/bvhMiPOStlEqSKSRvJyX36Gb+zWmzUS/ULHXZ/Ff8MNFFf6eyLfLD+T/s1GNw6lsRD3d+8gjmGYk3cDJboP8Ahr86yIJYd1eyuCnKAF5wQGyiwNiQ23St/CkbnCYgyFs6vHZf+agkW9r7BD86x/abCmCPPFAw7trMzi9lW6DRiToApzWIrBbC2U4tPf8AB0tBqtPCqyDWVg8ewPEM0j4ZkGTEQlm3vmUrA4081Gb0NWHaDhsjxlsozxzvFmNge7VnyA/C2u5qg7Byyf7TQ57KWljvoQMyNIoW1h0HS1b7tIkKrixLIzAPHJYtYAFEvomtrhvrWvX0qWe9Z+xzdBrXC2PCuuDAJCsE8EjG5R1YhfJZVDD+rOdfQ1oO32COYEcgV5G3Ba5ihcaW5eYHqb26Vn8bjUlTJCmRAxUuVyr97HIvKN2OZUIFr3HxFl2wxLTwQ4i90/3eTMRsX71GAXr4Y9b2vVGs6aD7Nvkxtja180+v3RlfZ1j1vPhDqHzAeqMcrqLa220GpvWoPBGvnvaQER4l9MwItlyjzdcreQBX0Fcu4Dj2glXERsAyG4GlzsGXXSxUt8QNK6y3aCEx97GDJHItsRGASSLcsjt+Gw0YHUjXTLrSVXHu2Jp1MqmlFf2VHGMUjWEAAMYZQxN1lVvHBc+MtuLaA7EXBFZwPiaROHfM6sois2roqtmiI8wtyD6E+gpOKqYplQ8ue+WR7EKnRY1Ggtpc7nfS9eMeBYyd6FZ2YsJI1BZiw3JAHJGdd+lvO4PXv1fDzSZq1FFUrv27OS+T7zaYTGxYKNcK2DTFoburFow2VySQhdbOoPqDqPPT2j4rgr5hguI4Y+cBcL8oJbEfCqmXCMkEkGMRUHdn7OHbKUzizxHNrkOhHkVuLEgjmmP4HPh5CuU2ucrKbZgDa4sfp0pUkly5GaVc1hyTy88u7xO04DtNhIZO8XFSK1jpiMLKN9+fur/2q0OC7e4WRgpxWEF+rTBf7LkG9fOi4rFptJiB7nkt/G1OHaDFrvKx/bVG/vqapHb2Sk237WT6iTGd5rHisOw/UAb6hzUTG45or95i41HmxVP8RXzOe0Dnxw4Z/VoIwfmgFLh+MopucFhm9LSD/rNWaz0+otcPb9DvcnafCX/+UhHunW39+iuMJ2thAt/s6D4N/wBtFL4f/P1L4h/L6HeBS2oorMOMp2tlzJIxAI79Y1uBe0SMGF9/GX61muBRq+PhABUB/wAJ2EeGVho360p60UV0tLOSts35RN+opg9HDbnM1HaOEFcYc40khXmjB2SHqDfrWWiDCOUB0t3MvgMgJvGw2Iy9aKKWtTP9VXF46GijTQjobWs8n4F37PnnilmylSMmGLK1w1vs4sVK8uwG4vWZ7Wmy4TFd3lYhUdrg5ghGW4HUAWv5UlFdTXRSbeOzwPM6Jtyx70bvjiqJMPLn275BaJfxKGHX9SuccUdVnkQ96wEjjWTKL5j0A2+NFFcjUXzcVuek9H6auEng8YcRbGIyhQTNhiLi/wCkiAbVr9Wrpk0BeSVDc97hUIub833iE/LLRRWm6TlFZ/iY6oxjbLC6vxZQ8EwpaRAovzLfYaEgHf0vVl2KV0xMYZrZ4HU9eaKTN/dpaKr6LS9RYvPJj/8A6O+cb60uz7r8nv2hwcV5lN3ZcTmCjTxor+nWTqar+LYZo8K03cJGInilFyC2ZXyjRdD4/OiirQio3wku4yqyUtDNN9v2K2LCjNh8S9siLhiNNcqSmLbz1Xf+d9T7RI4+clna+GJ5jy3jzPcgDUnIKKK0384Pv/BzdI25zT/i/Bnp2b48x4REI4zfDiIMSVUHu5BG9tz4Qaqu1vHJVxEiZ1VeUgBMzEMoOuaw112ooquohHOO82+iEnbv2FB3xbERSnUZsPISS4Fw7YckqGt06VsuPYL7yYZjdsICMlluVaYaMQWB5hqb9PKiiramTVccfx/AuuqL1U12SfizDYhgsb5VAKRl1NyxBjIlvzaXOQi++u+1Ws2abhRXS8a4hf6k8bR/JRRRWDSTc9K+L+X2Or6WqhVqo8CxmP3ZyLDj/wA1r+xHE5VnGHSwSVypHQORdgPJTba1tvWloplf7sxZyHJwiprmL2p5cWMMp7wRcqFswyl1BA0IJyA2B66XvWm7OY6eDGtgcK15mitIWACm8cckbELYZlBZSQOYW3IooqaZNOS6YGXQUq4zfPP2J+K7CXkXvJX71YAct/Fk8WWTXKAWtsNdtNaz2LhBzBIrIVzZ85JzqgRLBtQTpm6GwPpRRSLZuMsLk08nSqgpaZt/6uOPi2V6nQe4fwFIBc69f5UUVxDbzEhwkZDXRTr1A6i9eWO4RAGYKFZfwsAy3BsRcdCL2NFFXjOSb3IlVBpZR5J2ZDAMsLEEAgiQDp5E3oooram8c38zkTwpNYXyP//Z" alt="Image result for şahin cəfərli">

Trampın daxili və xarici siyasətlə bağlı atdığı addımlarının seçkiqabağı vədlərini ardıcıl olaraq yerinə yetirdiyini öz seçicilərinə nümayiş etdirmək olduğunu bildirən politoloq Şahin Cəfərlinin fikrincə, bu yöndə böyük problem yaradan əsas  addımı məhz Qüds məsələsi oldu:

“Donald Trampın hakimiyyətinin ilk 1 ili hadisələrlə çox zəngin oldu və istər ABŞ mediası, istərsə də dünya mətbuatı bu baxımdan mövzu qıtlığı yaşamadı. Daxili siyasətdəki hadisələrdən bəhs edərkən ilk növbədə Tramp və onun yaxın çevrəsinin Rusiya ilə gizli əlaqələrinə dair təhqiqat aparılması üçün xüsusi prokurorun təyin olunmasını qeyd etmək lazımdır. Bu mövzu ötən müddətdə heç vaxt gündəmdən düşmədi, vaxtaşırı olaraq mediaya sızan məlumatlar və Konqresin müvafiq araşdırmanı aparan komitələrində keçirilən dinləmələr həm ictimaiyyətin diqqətini bu məsələyə cəlb etdi, həm də Trampın rahatlığını pozdu. 

Prezidentin özü də Rusiya təhqiqatının onu ciddi şəkildə narahat etdiyini və rahat çalışmasına imkan vermədiyini dəfələrlə vurğulayıb. Vaşinqtonda kimsə şübhə etmir ki, müşavirləri, eləcə də Konqresdəki nüfuzlu respublikaçılar mane olmasalar, Tramp xüsusi prokuroru işdən uzaqlaşdırar. Əslində demokratlar bunu çox arzu edərdi, çünki bu halda “prezidentin ədalət mühakiməsinə mane olması” ittihamı ilə impiçment məsələsini gündəmə gətirmək üçün əsas yaranacaq. Xüsusi prokurorun istintaqı çərçivəsində hələlik ən ciddi olay Trampın keçmiş milli təhlükəsizlik müşaviri, general Maykl Flinnin istintaqla əməkdaşlığa getməsidir. Bundan başqa, Trampın seçki qərargahının rəhbəri olmuş siyasi texnoloq Pol Manafort və onun biznes şərikinə qarşı da rəsmi ittiham irəli sürülüb. 

Prezidentliyinin ilk ilinə nəzər salanda ən əvvəl Tramp üçün prioritetin öz seçkiqabağı vədlərini gerçəkləşdirmək olduğunu görürük. O, seçki kampaniyası dövründə çoxtərəfli beynəlxalq ticarət sazişlərinin ABŞ daxilində yerli istehsalçıya zərbə vurduğunu, işsizliyi artırdığını bildirirdi və bu cür anlaşmalardan çıxacağını vəd edirdi. Tramp Ağ Evə köçdükdən sonra ilk olaraq ABŞ-ın Trans-Sakit okean Tərəfdaşlığından (TPP) çıxdığını elan etdi. O, Şimali Amerika Azad Ticarət Müqaviləsini (NAFTA) təftiş edəcəyini və lazım gələrsə, bu anlaşmadan da çıxaraq onun iştirakçıları olan Kanada və Meksika ilə ikitərəfli müqavilələr imzalayacağını açıqlayıb. Tramp istehsal sahələrini xarici ölkələrə köçürmək istəyən ABŞ şirkətlərinin bu işdən vaz keçirilməsi və artıq xaricdə yaradılmış istehsal sahələrinin, ölkədən qaçan kapitalın geri qaytarılması üçün də bir sıra addımlar atıb. Onun əsas vədlərindən biri də Obama dövründə qəbul olunmuş səhiyyə islahatı və xəstələrin müdafiəsi üzrə qanunun (“Obamacare”) ləğvi idi. Lakin bu məsələdə dövlət başçısı uğursuzluğa düçar oldu və Senatda demokratlarla bərabər bəzi respublikaçılar, o cümlədən Con Makkeyn bu qanunun layiqli alternativi ortaya qoyulmadığı üçün “Obamacare”in ləğvinə dəstək vermədilər. Trampın ən ciddi uğuru kimi isə 2017-ci ilin sonlarına yaxın Konqresin hər iki palatasından keçən vergi islahatı qanununu göstərmək olar. 

Ötən müddətdə prezident-məhkəmə çəkişməsi də ABŞ daxili siyasətindəki əsas hadisələrdən biri idi. Prezidentin miqrasiya sahəsində məhdudiyyətləri nəzərdə tutan fərmanlarının icrasının məhkəmələr tərəfindən dayandırılması, sonra isə Ali Məhkəmə tərəfindən qismən bərpası göstərdi ki, sistem yeri gəldikdə bu sistemə yad olan prezidenti cilovlamağa hazırdır. Yeri gəlmişkən, Ali Məhkəmədə boş qalmış hakim yerinə mühafizəkar hakim Nil Qorsaçın təyin olunmasını Trampın kiçik uğuru sırasında qeyd etmək mümkündür.  

Ötən ilin sonuna yaxın Alabama ştatında ABŞ Senatında bu ştatın təmsilçisinin boş qalmış yerinə keçirilən seçkidə demokratların namizədinin qələbəsi isə Trampın daxili siyasətdəki ciddi uğursuzluqlarından biridir. Çünki Alabama ştatı adətən respublikaçıları dəstəkləyən mühafizəkar ştatlardan biri kimi tanınırdı. Digər tərəfdən, Senatda qüvvələr nisbəti bir-birinə çox yaxın idi, respublikaçılar 52, demokratlar isə 48 senatorla təmsil olunurdu. Alabama seçkilərindən sonra fərq daha da azaldı və nisbət 51-49 oldu. Bu, o deməkdir ki, prezidentin qanunvericilik təşəbbüslərinin reallaşması bundan sonra da daha çətinləşəcək. Bu ilin noyabrında Nümayəndələr Palatasına və Senatın üçdə birinə keçiriləcək seçkilər bu baxımdan çox əhəmiyyətli olacaq. 

Xarici siyasət sahəsində ilk ciddi addım kimi 2017-ci il aprelin 7-də Suriya rejiminin kimyəvi silahdan istifadə etməsinə cavab olaraq bu ölkə ərazisinə raket zərbələrinin endirilməsini qeyd etmək lazımdır. Bu hadisə nümayiş etdirdi ki, Tramp sələfi Obamadan fərqli olaraq, qəti qərarların qəbulunda tərəddüd etməyən liderdir. Onun Şimali Koreya probleminin həlli üçün hərbi variantın masada olduğunu dəfələrlə vurğulamasını da bu kontekstdə xatırlatmaq yerinə düşər. Trampın çoxtərəfli anlaşmalara soyuq baxmasını daxili siyasət hadisələri sırasında sadaladıq. Bu mövzunu xarici siyasətə də aid etmək lazımdır. Bu sırada ABŞ-ın Paris iqlim razılaşmasından çıxması da ilin önəmli hadisələri arasındadır. Trampın seçki kampaniyası dövründə əsas hədəf kimi seçdiyi ölkə Çin idi. O, Çini ABŞ-la ticarətdə ədalətsiz davranmaqda, birtərəfli üstünlük əldə etməkdə günahlandırırdı və iqtidara gəldikdən sonra Çini cəzalandıracağını, bu ədalətsizliyi aradan qaldıracağını bildirirdi. Lakin Tramp bu istiqamətdə hələ ki hər hansı ciddi addım atmayıb, əksinə, Şimali Koreya məsələsinin həllində Çinlə yaxın əməkdaşlıq qurulub. 

Donald Trampın dünya miqyasında böyük əks-səda doğuran xarici siyasət qərarı isə Qüds-Yerusəlim şəhərini İsrail dövlətinin paytaxtı kimi tanıması oldu. Bu qərar BMT-də ABŞ-ın təklənməsinə gətirib çıxardı və bu baxımdan ciddi siyasi uğursuzluq kimi qiymətləndirilə bilər. Lakin bu məqam Trampı narahat etmir, onun üçün başlıca vəzifə seçkiqabağı vədlərini ardıcıl olaraq yerinə yetirdiyini öz seçicilərinə nümayiş etdirməkdir.  Ötən müddətdə xarici siyasət sahəsində Trampın iradəsindən kənar qərarlar da qəbul olundu. Məsələn, Konqres prezidentin iradəsinə zidd olaraq Rusiyaya qarşı Obama dövründə tətbiq olunmuş sanksiyaları qanunlaşdırdı və İrana, Şimali Koreyaya qarşı sanksiyaların tətbiqini nəzərdə tutan qanun layihəsinə Rusiyanı da əlavə etdi. Halbuki Tramp Putinlə masaya oturub bəzi beynəlxalq məsələlər, xüsusən İrana və Çinə qarşı  onunla anlaşma zəmini axtarmaq niyyətində idi. Lakin Konqres və ümumilikdə ABŞ dövlət aparatı buna imkan tanımadı.  

Tramp üçün impiçment təhlükəsi hələ də qalır. Rusiya ilə bağlı təhqiqat hələ ki yekunlaşmayıb və xüsusi prokuror Robert Müllerin hansı sürprizləri edəcəyi məlum deyil. Əgər Müller ortaya ciddi sübutlar qoyarsa, bu məsələ üzrə impiçment təklifi Konqresin gündəminə gələ bilər. 

Digər tərəfdən, bu günlərdə jurnalist Maykl Vulfun Ağ Evdə baş verənlər barədə nəşr etdirdiyi kitab da (“Fire and Fury: Inside the Trump White House”) Trampın əhvalını korlayıb. Kitabda prezidentin psixi baxımdan normal olmadığı iddia edilir və dövlət idarəçiliyində xaosun hökm sürdüyü bildirilir. Bu il Konqresə keçiriləcək seçkilər Trampın siyasi gələcəyi baxımdan həlledici ola bilər. Əgər demokratlar hər iki palatada və yaxud palataların birində üstünlük əldə etsələr, Trampın işi xeyli çətinləşəcək. Bu halda impiçmentin baş tutması mümkündür – təbii ki, bunun üçün ciddi əsaslar olarsa... İmpiçment gerçəkləşməsə belə, qanunverici palataların birində müxaliflərin üstünlüyə malik olması prezidentin gücünün azalması, hər iki palatada müxalifətin üstünlüyü isə Trampın öz gücünü itirməsi mənasına gələcək”.

Trampın hesabdan kənar bir şəkildə prezident olduğunu qeyd edən PİA.AZ saytının baş redaktoru Azər Qaramanlının fikrincə, Tramp  impiçment yaşayacaq ilk ABŞ prezidenti ola bilər:

“Mənə elə gəlir ki, Tramp ötən bir il müddətində Ağ Evə alışmağa çalışdı. Eyni zamanda Amerika xalqı və bütün dünya da Trampa alışmağa çalışdı. Amma hesab eləmirəm ki, Amerika xalqı bu bir ildə Trampa alışa bildi. Tramp uzaqdan kloun kimi görünür və bəlkə də bu belədir.  O, böyük siyasətin standartlarına aid deyil və müstəqil atdığı hər addımda gülünc olur. Heç Tramp özü də bu bir ildə Ağ Evə alışa bilmədi. Çünki o, hələ də özünü öz qabında hiss eləmir. O, bu bir ili çaxnaşma və vurnuxma içində keçirdi və demək olar ki, ABŞ siyasəti özünəgüvən problemi olan ilk prezidentlə  üz-üzədir. 

Mənə görə Trampın ən böyük problemlərindən biri seçkilərdə qalib gəlməyə hazırlaşmamasıydı. 2016-cı il seçkiləri Tramp üçün təcrübə meydanı idi. Tramp və onun komandası sadəcə böyük tamaşanın  məşqini edirdilər. Amma Trampın şansı onda gətirdi ki, Respublikaçılar arasında ultrasağ meyllər artdı. Ümumilikdə isə terror təhlükəsi Amerika xalqını radikallaşdırdı və bu Trampın özünün gözləmədiyi halda Ağ Evə daşınması ilə məticələndi. Onu da qeyd edim ki, Trampın qalib gəlməsində Obamanın liberalizmindən cana doyan, daha doğrusu Obamanı və demokratları sionizmə təhlükə olaraq görən yəhudi lobbisi də əsaslı rol oynadı.  Yəni, Tramp gözləmədən və hesabdan kənar  bir şəkildə Ağ Evdə oturdu və buna görə də indi o, özünü öz qabında hiss eləmir.

Bu bir ildə Tramp Adminstrasiyasının ABŞ daxilində bir sıra uğurları oldu. ABŞ iqtisadiyyatı inkişaf etdi, vergi dərəcələri aşağı endirildi, işsizlik müəyyən qədər azaldı və ən əsası dollar öz mövqeyini daha da möhkəmləndirdi. Mən bunu Trampın uğuru olaraq tam olaraq dəyərləndirmirəm. Bu ümumilikdə Respublikaçıların uğurudur. 

Amma xarici siyasətdə uğurdan danışmaq mümkün deyil. Məhz Trampın seçkiqabağı verdiyi vədlər xarici siyasətdə ABŞ-ın probleminə çevrilib. Trampın xarici siyasətə baxışı bu bir ildə dünya üçün təhlükəyə çevrilib. İstər Suriya və İraqda ABŞ-ın oyundan kənar vəziyyətdə qalması, istər Kürdüstanda keçirilən uğursuz referendum, istər Qüdsün İsrailin paytaxtı kimi tanınması, Şimali Koreya ilə nüvə duelinin yaşanması, Rusiya ilə münasibətlərin tamamilə dalana dirənməsi, İranla yaranmış kritik vəziyyət, həmçinin Yaxın Şərqdə İran və Rusiyanın həlledici oyunçulara çevrilməsi və s. vəziyyətlər dünya üçün təhlükə yaradan məsələlərdir.  Bütün bu vəziyyətlərin və təhlükələrin yaranması isə Trampın qeyri-stabil xarici siyasət xülyalarından ortaya çıxıb. Bu bir ildə ABŞ-ın xarici siyasəti həddindən artıq ciddi problemlərin içinə girib və bu problemlər ABŞ-ın tək fövqəlgüc olmasına qarşı əsas təhlükələrdir. Yəni, Trampın xarici siyasəti həm dünya üçün, həm də ABŞ-ın özü üçün təhlükə mənbəyidir. 

Trampın yuxarı-aşağı normal münasibət qura bildiyi tək ölkə demək olar ki, Çin oldu. Baxmayaraq ki, Tramp seçkiqabağı çıxışlarında Çini ABŞ-ın əsas düşməni elan edirdi. Amma bunu da Trampın mərifəti olaraq görmək mümkün deyil. Çünki Çinlə ABŞ-ın ciddi problemlər yaşamamsı daha çox çinlilərin hiyləgərliyi ilə bağlıdır. 

Anormal vəziyyət isə onunla bağlıdır ki, Trampın ABŞ-ın əsas müttəfiqləri və Avropa ölkələri ilə münasibətləri normal deyil. Bu münasibətlər o qədər normal deyil ki, hətta Tramp bu bir ildə Böyük Britaniyaya belə səfər edə bilmədi. Hələ də səfərin baş tutub-tutmayacağı isə bəlli deyil. Eyni şəkildə Trampın Almaniya ilə münasibətləri demək olar ki, son 50 ildə ən aşağı səviyyədə görünməkdədir. Trampın Polşaya səfəri isə Varşava ilə Avropa Birliyi arasında problemlərin yaranmasına yol açdı. 

Bütün bunlar ona görə baş verib ki, Tramp cırtqoz,  vulqar və hətta meşşan xarakterə sahibdir və bu xarakterlə onun uzun müddət ABŞ-ı idərə edə biləcəyinə inanmıram. Ondan fərqli olaraq, vitse prezident Mayk Pens ABŞ prezidenti standartlarına hər baxımdan uyğundur. Ona görə də tam əminliklə söyləyə bilməsəm də, düşünürəm ki, Müllerin araşdırmaları sona çatdıqdan sonra Tramp  impiçment yaşayacaq ilk ABŞ prezidenti ola bilər”.

Gülşən ŞƏRİF

Şahidi olduğunuz hadisələri çəkib bizə göndərin!